Procedury bezpieczeństwa dzieci

PROCEDURY BEZPIECZEŃSTWA W OKRESIE PANDEMII COVID-19

W MIEJSKIM PRZEDSZKOLU NR 10 IM. BAJKA W ŻARACH

OBOWIĄZUJĄ OD 01.09.2020 R.

PODSTAWA PRAWNA

1. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r. poz. 1239 ze zm.).

2. Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 59 zezm.).

3. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 910 ze zm.).

4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2020 r., poz. 1166 ze zm.).

5. Statut Miejskiego Przedszkola nr 10 im. Bajka w Żarach.

6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r., poz.1394).

7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r., poz. 1389).

8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizacji ich działania (Dz. U.z 2017, poz. 1657 ze zm.).

9. Wytyczne przeciwepidemiczne Głównego Inspektora Sanitarnego z 25 sierpnia 2020 r. dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkole podstawowej i innych form wychowania przedszkolnego oraz instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 – IV aktualizacja.

POSTANOWIENIA OGÓLNE

1. Niniejszy regulamin określa Procedury bezpieczeństwa na terenie placówki w okresie pandemii COVID-19, dotyczące wszystkich pracowników Miejskiego Przedszkola nr 10 im. Bajka w Żarach oraz rodziców dzieci uczęszczających do placówki.

2. Celem procedury jest:

a) zminimalizowanie zagrożeń zakażenia koronawirusem lub choroby COVID-19;

b) umożliwienie rodzicom, którzy nie mają możliwości pogodzenia pracy z opieką nad dzieckiem w domu, podjęcia pracy zawodowej.

3. Procedury określają działania, które zminimalizują możliwość zakażenia, jednak mimo wszystkich podjętych środków bezpieczeństwa, nie pozwolą w 100% wyeliminować ryzyka związanego z zakażeniem.

I. OBOWIĄZKI

§ 1

OBOWIĄZKI DYREKTORA PLACÓWKI

Dyrektor Przedszkola:

1. Ustala regulaminy wewnętrzne i dostosowuje procedury obowiązujące w placówce do wymogów zwiększonego reżimu sanitarnego w warunkach pandemii koronawirusa i choroby COVID-19.

2. Współpracuje z Organem Prowadzącym przedszkole w celu zapewnienia odpowiednich środków do dezynfekcji oraz ochrony osobistej.

3. Organizuje pracę personelu pedagogicznego i niepedagogicznego zgodnie z potrzebami, warunkami i możliwościami na okres wzmożonego reżimu sanitarnego w warunkach pandemii koronawirusa i choroby COVID-19; jeżeli jest taka konieczność dokonuje zmian stanowiskowych w możliwym zakresie.

4. Przekazuje rodzicom informacje o czynnikach ryzyka COVID-19, informuje o odpowiedzialności za podjętą decyzję związaną z przyprowadzeniem dziecka do placówki.

5. Wydziela, co najmniej jeden obszar do izolacji w razie pojawienia się podejrzenia zachorowania dziecka lub pracownika.

6. Wydzielony obszar do izolacji wyposażony jest w zestaw ochronny, przyłbicę,  kombinezon ochronny, maseczki, rękawiczki jednorazowe, ręczniki papierowe, chusteczki higieniczne.

7. Zapewnia środki ochrony osobistej dla pracowników (rękawiczki, przyłbice, maseczki, fartuchy itd.) oraz środki higieniczne do dezynfekcji rąk i powierzchni.

8. Dopilnowuje, by przy każdym wejściu do przedszkola znajdował się dozownik z płynem do dezynfekcji rąk oraz instrukcja do dezynfekcji rąk, umieszczona w widocznym miejscu, a w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych były mydła antybakteryjne oraz instrukcje z zasadami prawidłowego mycia rąk, umieszczone w widocznych miejscach.

9. Dopilnowuje, aby przy każdym wejściu do przedszkola, w widocznym miejscu, wisiała instrukcja prawidłowego sposobu zakładania i zdejmowania rękawiczek jednorazowych i maseczki oraz kosz na zużyte maseczki i rękawiczki.

10. Dba o częste mycie rąk zgodnie z instrukcją, szczególnie przy wyjściu do palcówki i w trakcie pracy

§ 2

OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW

1. Każdy pracownik przedszkola zobowiązany jest do samoobserwacji i pomiaru temperatury w przypadku wystąpienia objawów chorobowych.

2. W przypadku podejrzenia zakażenia koronawirusem lub choroby COVID-19 (duszności, kaszel, gorączka i inne objawy) pozostaje w domu i zawiadamia o tym fakcie dyrektora placówki.

3. Bezwzględnie przy każdym wejściu /wyjściu z palcówki/odkażają ręce płynem do dezynfekcji rąk wg instrukcji. W trakcie pracy często myją ręce zgodnie z instrukcją.

4. Pracownicy nie przemieszczają się bez zbędnej potrzeby po placówce, nie przebywają w skupiskach w pomieszczeniach przedszkola. Zachowują bezpieczny dystans miedzy z innymi pracownikami oraz rodzicami.

Nauczyciele:

1. Pracują wg ustalonego przez dyrektora harmonogramu: w ciągu jednego dnia w grupie pracują 1 lub 2 osoby, świadczące działania dydaktyczno-wychowawcze i opiekuńcze z dziećmi.

2. Organizują działania dydaktyczno-wychowawcze i opiekuńcze w wymiarze zawartym w obowiązującym arkuszu organizacji.

3. Wyjaśniają dzieciom, jakie zasady obowiązują w przedszkolu i dlaczego zostały wprowadzone. Komunikat przekazują w formie pozytywnej, aby wytworzyć w dzieciach poczucie bezpieczeństwa i odpowiedzialności za swoje zachowanie, bez lęku.

4. Instruują, pokazują techniki właściwego mycia rąk wg instrukcji dla dzieci, umieszczonej w widocznych miejscach w placówce. Wyjaśniają znaczenie piktogramów związanych z działaniami dotyczącymi ochrony zdrowia.

5. Zwracają uwagę, aby dzieci często myły ręce (przynajmniej co dwie godziny), szczególnie przed jedzeniem, po skorzystaniu z toalety i po powrocie z placu zabaw.

6. Unikają organizowania większych skupisk dzieci w przy jednej aktywności lub przy jednej zabawce.

7. Sprawując opiekę, prowadzą zabawy z dziećmi. Organizują codzienną gimnastykę lub zabawy ruchowe przy otwartych oknach w salach lub na placu zabaw.

8. Mają możliwość wykorzystywania w trakcie zajęć pomocy dydaktycznych, gimnastycznych lub instrumentów muzycznych, z zaleceniem ich dezynfekcji po każdorazowym użyciu.

10. Nauczyciele specjaliści prowadzą zajęcia specjalistyczne wg ustalonego harmonogramu w miarę możliwości utrzymując dystans społeczny w trakcie zajęć. Dbają o dezynfekcje powierzchni dotykowych w gabinecie po każdym zajęciu. Pomoce użyte w trakcie zajęć muszą być jednorazowe lub możliwe do dezynfekcji. W przypadku niemożliwości dezynfekcji odkładane są na 2 dniową kwarantannę.

Personel administracyjny:

1. Przestrzega warunków wymaganych przepisami prawa, dotyczącymi funkcjonowania przedszkola.

2. Intendent przestrzega warunków wymaganych przepisami prawa w zakresie zbiorowego żywienia w okresie dzielności przedszkola w reżimie sanitarnym.

3. Intendent ma nadzór nad pracownikami kuchni i obsługi w zakresie stosowania się do wytycznych GIS w zakresie organizacji i funkcjonowania pionu żywienia.

4. Intendent dba i nadzoruje higieniczny odbiór towaru od dostawców. Zwraca uwag na ubiór dostawcy: biały fartuch, maseczka, rękawiczki oraz na czystość samochodu, którym dostarczany jest towar. Dostarczane pieczywo powinno być przykryte czystym papierem. Dostawca pozostawia towar w punkcie odbioru.

Personel obsługowy – pomoc nauczyciela, woźne oddziałowe:

1. Usuwa z sal przedmioty i sprzęty, których nie można skutecznie dezynfekować, jak np. pluszowe zabawki, dywany.

2. Wietrzy sale, w których organizowane są zajęcia, co najmniej raz na godzinę lub częściej, jeżeli będzie taka potrzeba.

3. Wykonuje codzienne prace porządkowe, ze szczególnym uwzględnieniem utrzymywania w czystości ciągów komunikacyjnych.

4. Dezynfekuje powierzchnie dotykowe w salach, łazienkach, zmywalni, ciągach komunikacyjnych oraz szatniach: poręcze, klamki, włączniki światła, uchwyty, krzesła, zabawki, blaty stołów do spożywania posiłków, parapety, podłogi. Wykonywane czynności dokumentuje w karcie kontroli.

5. Osoba wyznaczona sprawuje opiekę nad dziećmi w szatni przedszkolu, pomaga dzieciom przy przebieraniu się.

6. Osoba wyznaczona z danej grupy przebywa z odizolowanym dzieckiem, u którego stwierdzono podejrzenie zakażenia koronawirusem lub chorobę COVID-19 do czasu przybycia rodzica/prawnego opiekuna, ewentualnie wezwanego lekarza.

7. Woźna oddziałowa sprząta i dezynfekuje wszystkie pomieszczenia, w których przebywały osoby z podejrzeniem zakażenia koronawirusem lub choroby COVID-19.

Pracownicy kuchni:

1. Przestrzegają warunków wymaganych przepisami prawa, dotyczącymi funkcjonowania zbiorowego żywienia.

2. Wykonując zadania, utrzymują odległość dwóch metrów pomiędzy stanowiskami pracy.

3. Stosują środki higieny osobistej: fartuchy, czepki, rękawiczki, maseczki/ przyłbice.

4. Utrzymują wysoką higienę mycia i dezynfekcji stanowisk pracy, opakowań produktów, sprzętu kuchennego, naczyń stołowych oraz sztućców.

5. Po zakończonej pracy gruntownie dezynfekują powierzchnie, sprzęty i pomieszczenia zaplecza kuchennego, zmywalni i obieralni

Woźny:

1. Dezynfekuje plac zabaw oraz klamki przy furtkach kosze i pojemniki wraz z pokrywami na odpady na terenie wewnętrznym obiektu przedszkolnego.

2. Pilnuje, by do przedszkola i na jego teren nie wchodziły osoby nieupoważnione, a interesanci przestrzegali obowiązujących zasad reżimu sanitarnego.

§ 3

OBOWIĄZKI RODZICÓW/ OPIEKUNÓW PRAWNYCH

Rodzice/ prawni opiekunowie:

1. Zapoznają się z procedurami, opracowanymi na czas zwiększonego reżimu sanitarnego w warunkach pandemii koronawirusa i choroby COVID-19 w przedszkolu i podpisują stosowne oświadczenia.

2. Przekazują dyrektorowi telefonicznie, ewentualnie za pomocą poczty mailowej w przypadku, gdy kontakt telefoniczny jest niemożliwy, informacje o stanie zdrowia dziecka, które są istotne i mogą mieć wpływ na przyjęcie dziecka do przedszkola.

3. Nie przyprowadzają do przedszkola dziecka, jeżeli w domu przebywa ktoś na kwarantannie lub w izolacji.

4. Przyprowadzają do przedszkola tylko zdrowe dziecko – bez jakichkolwiek objawów chorobowych.

5. Stosują się do zaleceń lekarskich, które mogą określić czas nieprzyprowadzania dziecka do przedszkola, jeśli wcześniej chorowało.

6. Przed przyprowadzeniem dziecka do przedszkola rodzice zobowiązani są do zmierzenia mu w domu temperatury. Jeżeli dziecko ma obniżoną lub podwyższoną temperaturę nie przyprowadzają go do przedszkola.

7. Dopilnowują, by dziecko nie zabierało do przedszkola zabawek i niepotrzebnych przedmiotów.

9. Regularnie przypominają dziecku o podstawowych zasadach higieny, m.in. o myciu rąk wodą z mydłem, nie podawaniu ręki na przywitanie, unikaniu częstego dotykania oczu, nosa i ust.

10. Zwracają uwagę na odpowiedni sposób zasłaniania twarzy podczas kichania, czy kasłania.

11. Są zobowiązani do podania aktualnych numerów telefonów do bezpośredniego kontaktu  i bezwzględnego odbierania połączeń telefonicznych z przedszkola.

12. Są zobowiązani do przestrzegania czasu pobytu dziecka w przedszkolu, w godzinach pracy przedszkola/oddziału.

II. ORGANIZACJA PRACY PRZEDSZKOLA

§ 1

PRACA PRZEDSZKOLA W PODWYŻSZONYM REŻIMIE SANITARNYM

1. Na czas podwyższonego reżimu sanitarnego drzwi do placówki są zamknięte w godzinach pracy przedszkola. Kontakt z dyrektorem i nauczycielkami w razie potrzeby możliwy jest tylko poprzez kontakt e-mailowy mp10zary@wp.pl lub telefoniczny: 508955601 ( ul.Częstochowska), 68 3744690
(ul. Okrzei).

2. Do oddziału przedszkolnego uczęszczają dzieci zgodnie z przydziałem. 

a) w przypadku nagłej nieobecności nauczyciela lub pracownika obsługi i braku możliwości zorganizowania pełnej opieki w danym oddziale praca tego oddziału może zostać ograniczona i dostosowana do możliwości placówki (skrócony czas pracy oddziału) lub całkiem oddział zostanie tymczasowo zamknięty. O podjętej decyzji przedszkole poinformuje rodziców/ prawnych opiekunów za pomocą wiadomości sms oraz e-mail;

b) nieobecność dziecka w przedszkolu rodzice/opiekunowie prawni są zobowiązani zadeklarować najpóźniej w dniu, w którym ma ona nastąpić do godziny 9.00 poprzez wysłanie wiadomości sms z informacją o nieobecności i czasie jej trwania na numer telefonu przedszkola

§ 2

PRZYPROWADZANIE I ODBIERANIE DZIECKA Z PRZEDSZKOLA

1. Dziecko do przedszkola przyprowadza tylko jedna osoba i przychodzi tylko z dzieckiem, mającym pozostać w placówce. Zaleca się, by osoby, które przyprowadzają i odbierają dziecko nie zmieniały się. Zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego i Ministra Zdrowia nie zaleca się, by dzieci było przyprowadzane i odbierane przez przedszkola przez osoby powyżej 60 roku życia.

2. Dzieci przyjmowane są do przedszkola do godz. 8.15.

3. Rodzice/opiekunowie nie wchodzą do budynku przedszkola.

4. W przypadku odbywania przez dzieci 3 letnie okresu adaptacyjnego w przedszkolu  rodzic/opiekun może wejść do szatni i przebrać dziecko, po czy przekazać je bezpośrednio pod opiekę nauczyciela, z zachowaniem zasady – 1 rodzic z dzieckiem lub w odstępie od kolejnego rodzica z dzieckiem 2 m, przy czym należy rygorystycznie przestrzegać wszelkich środków ostrożności min. osłony ust i nosa, rękawiczek jednorazowe lub dezynfekcji rąk.

5. Przy drzwiach głównych rodzic/opiekun przekazuje dziecko pod opiekę wyznaczonego pracownika.

6. Pracownicy obsługi pomagają dzieciom w czynnościach samoobsługowych w szatni i odprowadzają je do grupy. Analogicznie dzieje się w przypadku odbierania dzieci. Rodzic sygnalizuje dzwonkiem swoją obecność. Pracownik przedszkola przyprowadza przebrane dziecko i przekazuje rodzicowi/opiekunowi.

7. Rodzice/opiekunowie zachowują dystans minimum 2 metrów między personelem oraz innymi dziećmi i rodzicami/opiekunami.

8. Osoba przyprowadzająca i odbierająca dziecko musi być zdrowa oraz zobowiązana jest do przestrzegania na terenie placówki wszelkich środków ostrożności, tj. m.in. osłony ust i nosa, dezynfekcji rąk lub noszenia rękawiczek jednorazowych.

9. Rodzic przyprowadzając dziecko do placówki wyraża zgodę na pomiar temperatury.

10. Rodzice/opiekunowie prawni zobowiązani są do niezwłocznego odebrania dziecka w przypadku poinformowaniu przez nauczyciela o jakichkolwiek objawach chorobowych występujących u dziecka.

11. Rodzic zapewnia dziecku dodatkowy zestaw ubrań na zmianę, który dziecko pozostawia w szatni lub przekazuje pracownikowi.

12. Rodzic/opiekun prawny, chcąc uzyskać informacje, dotyczące funkcjonowania dziecka w przedszkolu, proszony jest o kontakt mailowy z nauczycielem lub telefoniczny.

§ 3

PRZEBYWANIE OSÓB POSTRONNYCH NA TERENIE PRZEDSZKOLA

1. Na czas obowiązywania procedur związanych z zapewnieniem reżimu sanitarnego wprowadza się zakaz przebywania na terenie placówki osób postronnych.

2. W przypadku pilnych spraw o wejściu na teren przedszkola osób trzecich/interesantów decyduje dyrektor przedszkola.

3. Kontakt interesantów z dyrektorem, wicedyrektorem, intendentem możliwy jest poprzez kontakt telefoniczny lub e-mailowy (dostępny na stronie internatowej przedszkola).

III. PROCEDURY BEZPIECZNEJ ORGANIZACJI OPIEKI W PRZEDSZKOLU

§ 1

PRZYGOTOWANIE I PRACA PRACOWNIKÓW

1. Każdy pracownik po wejściu na teren przedszkola dezynfekuje ręce i jeśli nie zaobserwował u siebie objawów chorobowych może rozpocząć pracę na swoim stanowisku.

2. Każdy pracownik zaopatrzony jest w indywidualne środki ochrony osobistej: rękawiczki jednorazowe, maseczki jednorazowe,  maseczki wielokrotnego użytku i  przyłbicę.

3. Woźne oddziałowe dodatkowo zaopatrzone są w fartuchy z długim rękawem do użycia w razie konieczności przeprowadzenia zabiegów higienicznych u dziecka.

4. Pracownicy, przed przystąpieniem do przygotowywania posiłków myją i dezynfekują ręce wg instrukcji.

5. Personel kuchenny nie może kontaktować się z dziećmi oraz z personelem opiekującym się dziećmi.

6. Pracownicy placówki zobligowani są do utrzymywania bezpiecznej odległości między sobą.

7. Poruszanie się pracowników pomiędzy oddziałami oraz swoimi stanowiskami pracy jest nie zalecane.

8. Pracownicy w razie potrzeby, kontaktują się z dyrektorem i innymi pracownikami telefonicznie lub osobiście z zachowaniem bezpiecznej odległości.

§ 2

ORGANIZACJA OPIEKI W PRZEDSZKOLU

1. Każdy oddział przedszkolny przebywa w wyznaczonych i stałych salach.

2. Do oddziału zgodnie z organizacją pracy placówki przydzieleni są nauczyciele pomoc nauczyciela oraz woźna oddziałowa.

3. Z sal, w których przebywają dzieci są usunięte przedmioty i sprzęty, których nie można skutecznie uprać i zdezynfekować. Ilość zabawek pozostaje ograniczona.

5. Dzieci nie mogą przynosić do przedszkola zabawek i innych przedmiotów z domu.

6. Sale przedszkolne należy wietrzyć co godzinę lub częściej, w miarę potrzeb i możliwości.

7. W miarę możliwości organizacyjnych praca poszczególnych oddziałów planowana jest tak, aby dzieci z poszczególnych oddziałów nie miały kontaktu z dziećmi z innych oddziałów.

8. Urządzenia na placu  zabaw są codziennie dezynfekowane.

9. Sprzęt, którego nie można poddać skutecznej dezynfekcji zostanie zabezpieczony taśmą i wyłączony z użytkowania.

10. Czasowo rezygnuje się z mycia zębów przez dzieci w przedszkolu.

11. Leżakowanie odbywa się z zachowaniem reżimu sanitarnego.

§ 3

ORGANIZACJA WYŻYWIENIA

1. Posiłki przygotowywane są w kuchni przedszkolnej przez personel kuchenny z zachowaniem reżimu sanitarnego.

2. Podczas przygotowywania posiłków pracownicy są wyposażeni w fartuch, czepek, rękawiczki jednorazowe, maseczki/ przyłbice.

3. Blaty, stoły, powierzchnie, opakowania produktów dezynfekuje się przed każdym użyciem w celu przygotowania posiłków.

5. Korzystanie z posiłków jest możliwe tylko i wyłącznie w miejscach do tego wyznaczonych.

7. Wielorazowe naczynia i sztućce należy myć w ciepłej wodzie z detergentem i wyparzać w temperaturze minimum 60 C.

 § 4

DEZYNFEKCJA

1. Osoby dorosłe, wchodzące na teren przedszkola zobligowane są do dezynfekcji rąk wg instrukcji oraz zakrywania ust i nosa maseczkę lub przyłbicą.

2. Dzieci myją ręce przed wejściem na salę, po skorzystaniu z toalety, przed jedzeniem i po jedzeniu, po powrocie z placu zabaw.

3. Prowadzony jest monitoring codziennych prac porządkowych, ze szczególnym uwzględnieniem utrzymywania w czystości ciągów komunikacyjnych, dezynfekcji powierzchni dotykowych – poręczy, klamek i powierzchni płaskich, w tym blatów, klawiatury, włączników.

4. Dyrektor, wicedyrektor oraz intendent sprawdzają karty kontroli dotyczące czynności porządkowych i dezynfekcji.

5. Przeprowadzając dezynfekcję należy ściśle przestrzegać zaleceń producenta, znajdujących się na opakowaniu środka do dezynfekcji. Ważne jest ścisłe przestrzeganie czasu niezbędnego do wywietrzenia dezynfekowanych pomieszczeń, przedmiotów, tak, aby dzieci nie były narażone na wdychanie oparów środków służących do dezynfekcji.

6. Personel opiekujący się dziećmi i pozostali pracownicy zostają zaopatrzeni w indywidualne środki ochrony osobistej — jednorazowe rękawiczki, maseczki na usta i nos, a także fartuchy z długim rękawem (do użycia w razie konieczności).

7. We wszystkich pomieszczeniach sanitarno-higienicznych są umieszczone plakaty z zasadami prawidłowego mycia rąk, a przy dozownikach z płynem do dezynfekcji rąk – instrukcje.

8. Toalety są dezynfekowane na bieżąco.

§ 5

PROCEDURY NA WYPADEK STWIERDZENIA PODEJRZENIA ZAKAŻENIA

1. Dziecko, u którego stwierdzono podejrzenie zakażenia koronawirusem lub choroby COVID-19 (duszności, kaszel, gorączkę i inne objawy):

a) zostaje odizolowane od grupy i umieszczone w wydzielonym obszarze pod opieką wyznaczonej osoby;

b) wyznaczona osoba bezzwłocznie zakłada przyłbicę/ maseczkę, fartuch ochronny i rękawiczki i pozostaje z dzieckiem, utrzymując min. 2 m odległości;

c) nauczyciel telefonicznie zawiadamia dyrektora oraz rodziców/prawnych opiekunów o zaistniałej sytuacji;

d) rodzic jest zobowiązany do niezwłocznego odbioru dziecka z przedszkola i konsultacji lekarskiej;

e) dyrektor/ nauczyciel, w razie złego stanu zdrowia dziecka, dzwoni na numer 999 lub 112;

g) obszar, w którym przebywało dziecko poddaje się gruntownemu sprzątaniu i dezynfekcji wszelkich powierzchni zgodnie z funkcjonującymi procedurami;

h) ustala się listę osób, przebywających w tym samym czasie w tej samej części/ częściach przedszkola, w których przebywało dziecko, podejrzane o zakażenie koronawirusem i w przypadku stwierdzenia podejrzenia zakażenia koronawirusem lub choroby COVID-19 dyrektor zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić Sanepid i dostosować swoje działania do jego wytycznych;

j) dyrektor powiadamia również Organ Prowadzący i Kuratorium Oświaty ,

2. Pracownik, u którego stwierdzono podejrzenie zakażenia koronawirusem lub choroby COVID-19 (duszności, kaszel, gorączkę i inne objawy):

a) telefonicznie zgłasza ten fakt dyrektorowi i bezzwłocznie udaje się do lekarza;

b) ustala się listę osób, przebywających w tym samym czasie w tym samym obszarze przedszkola, w którym przebywała osoba, podejrzana o zakażenie koronawirusem;

c) w przypadku pracownika pełniącego obowiązki w grupie przedszkolnej dyrektor zawiadamia rodziców o konieczności niezwłocznego odebrania dzieci z przedszkola;

d) obszar, w którym przebywał pracownik poddaje się gruntownemu sprzątaniu i dezynfekcji wszelkich powierzchni zgodnie z funkcjonującymi procedurami;

e) w przypadku stwierdzenia zakażenia koronawirusem lub choroby COVID-19 dyrektor niezwłocznie powiadamia Sanepid i dostosowuje swoje działania do jego wytycznych;

f) dyrektor powiadamia również Organ Prowadzący i Kuratorium Oświaty.

§ 6

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU KONTAKTU Z OSOBĄ PODEJRZANĄ O ZAKAŻENIE

1. Definicja KONTAKTU obejmuje:

a) każdego pracownika placówki/rodzica/opiekuna prawnego dziecka pozostającego w bezpośrednim kontakcie z osobą chorą lub w kontakcie w odległości mniej niż 2 metry przez ponad 15 minut,

b) rozmowę z osobą zakażoną twarzą w twarz przez dłuższy czas,

c) każdą osobę mieszkającą w tym samym gospodarstwie domowym, co osoba chora.

2. Osób z kontaktu NIE uważa się za zakażone, jednak prewencyjnie zaleca się:

a) pozostanie w domu przez 14 dni od ostatniego kontaktu z osobą chorą i prowadzenie samoobserwacji – codzienny pomiar temperatury i świadome zwracanie uwagi na swój stan zdrowia,

b) poddanie się monitoringowi pracownika stacji sanitarno-epidemiologicznej w szczególności udostępnienie numeru telefonu w celu umożliwienia codziennego kontaktu i przeprowadzenia wywiadu odnośnie stanu zdrowia,

c) jeżeli w ciągu 14 dni samoobserwacji zauważone zostaną objawy (gorączka, kaszel, duszność, problemy z oddychaniem) – należy bezzwłocznie, telefonicznie powiadomić stację sanitarno-epidemiologiczną lub zgłosić się bezpośrednio do oddziału zakaźnego lub oddziału obserwacyjno-zakaźnego, gdzie określony zostanie dalszy tryb postępowania medycznego.

3. Pozostali pracownicy placówki nie są zobowiązani do podejmowania szczególnych środków ostrożności. Jeśli wystąpią niepokojące objawy, poddani zostaną kwalifikacji w zależności od rodzaju tych objawów przez służby sanitarne.

4. Decyzja, do jakiej grupy kontaktu należą pracownicy, powinna zostać podjęta we współpracy ze służbami sanitarnymi.

§ 7

POTWIERDZENIE ZAKAŻENIA SARS-COV-2 NA TERENIE PRZEDSZKOLA

1. Dyrektor informuje Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego o zaistniałej sytuacji i w porozumieniu z Organem Prowadzącym, po uzyskaniu pozytywnej opinii Sanepidu, podejmuje stosowną decyzję o zamknięciu przedszkola/zmianie modelu kształcenia lub innych środków prewencyjnych.

2. Dyrektor placówki o potwierdzeniu zakażenia u pracownika/dziecka informuje Organ Prowadzący i Kuratora Oświaty zgodnie ze schematem procesu komunikowania się w sytuacjach kryzysowych dotyczących jednostek systemu oświaty.

3. W przypadku potwierdzenia zakażenia koronawirusem dyrektor placówki zobowiązany jest do stosowania się do zaleceń Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego przy ustalaniu, czy należy wdrożyć dodatkowe procedury biorąc pod uwagę zaistniały przypadek.

4. Jeśli zalecenia sanepidu przekazane są za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub za pomocą innych środków łączności sporządza się notatkę lub protokół.

5. Rekomenduje się ustalenie listy osób przebywających w tym samym czasie w części pomieszczenia lub jego całości, w którym przebywała osoba.

IV.

ZDALNE NAUCZANIE W OKRESIE OGRANICZONEGO FUNKCJONOWANIA PRZEDSZKOLA

1. W przypadku stwierdzenia zakażenia koronawirusem na terenie przedszkola i ograniczenia funkcjonowania lub zamknięcia placówki wprowadza się zdalne nauczanie w oddziale/oddziałach przedszkolnych.

2. Zdalne nauczanie prowadzone jest w oparciu o:

a) podstawę programową wychowania przedszkolnego,

b) zatwierdzone do realizacji programy wychowania przedszkolnego,

c) plany pracy dydaktyczno-wychowawczej w każdym oddziale,

d) programy pracy indywidualnej w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej,

e) materiały edukacyjne dla dzieci w wieku przedszkolnym na sprawdzonych portalach edukacyjnych i stronach internetowych,

f) programy telewizyjne i audycje radiowe,

g) ćwiczenia, karty pracy, piosenki, literaturę dla dzieci.

3. Nauczyciele i specjaliści będą udostępniać na stronie internetowej przedszkola i w aplikacji 4parents:

a) propozycje zabaw i zadań do wykonania w domu, w tym propozycje prac plastycznych, projektów technicznych itp.,

b) propozycje zabaw badawczych lub eksperymentów,

c) propozycje zabaw ruchowych i ćwiczeń gimnastycznych,

d) konkretną propozycję zabawy zadania opracowaną dla dzieci, adekwatną do realizowanego tematu,

e) opracowane przez siebie propozycje twórczej aktywności dzieci,

f) linki do słuchowisk, audycji radiowych, informacje o programach telewizyjnych (pasma edukacyjne dla najmłodszych dzieci), a także programów, zabaw on-line.

4. Nauczanie zdalne ma uwzględniać możliwości psychofizyczne i techniczne zarówno nauczycieli, jak i rodziców oraz dzieci, z uwzględnieniem głównej formy aktywności dzieci w wieku przedszkolnym, którą jest zabawa.

5. Nauczyciele i dyrektor będą utrzymywać kontakt z rodzicami, z radą rodziców, korzystając z telefonu, poczty elektronicznej, dostępnych komunikatorów.

6. Ważne informacje, pisma i listy do rodziców, ogłoszenia będą umieszczane na stronie internetowej przedszkola p10zaryedupage.pl, facebook przedszkola, aplikacji 4parents.

V. POSTANOWIENIA KOŃCOWE

§ 1

1. W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów bezzwłocznie należy powiadomić telefonicznie Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Żarach ul. Podchorążych 23

2. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Żarach, kontakt:

 Infolinia dla obywatela ws. kwarantanny i zdrowia – 222 500 115,

Numer Alarmowy: 696 076 892, numer  informacyjny czynny w godz. 7.25 – 15:00 – 68 4706258,

 Adres email: pssezary@wsse.gorzow.pl

3.Zastrzega się zmianę procedury w przypadku objęcia terenu, na którym znajduje się przedszkole strefą żółtą lub czerwoną, a także zmiany wytycznych przez Ministra Edukacji Narodowej, Głównego Inspektora Sanitarnego.

§ 2

1. Procedury bezpieczeństwa wchodzą w życie z dniem 01 września 2020 r.

2. Procedury obowiązują do odwołania.

                                                                                                                      …………………………………………………… 

                                                                                                                                    ( Podpis dyrektora)         

PROCEDURY BEZPIECZEŃSTWA DZIECI W MIEJSKIM PRZEDSZKOLU NR 10 W ŻARACH

Cel główny:
Uzasadnieniem wprowadzenia niniejszych procedur jest troska o zdrowie i bezpieczeństwo każdego dziecka objętego opieką w naszym przedszkolu.
W sytuacjach trudnych oraz zagrażających bezpieczeństwu dziecka nauczyciele i pozostały personel przedszkola są zobowiązani postępować zgodnie z przyjętymi procedurami. Rodzice zobowiązani są do zapoznania się i przestrzegania niniejszego dokumentu.
Osoby, których dotyczą procedury:
Do przestrzegania procedur zobowiązani są wszyscy pracownicy przedszkola, dyrektor oraz rodzice.

Procedura 1
Procedura bezpiecznego pobytu dziecka w Miejskim Przedszkolu nr 10 w Żarach.
Opis procedury
1. Przedszkole sprawuje opiekę nad dziećmi, dostosowując metody i sposoby oddziaływań do wieku dzieci, ich możliwości rozwojowych oraz potrzeb środowiska z uwzględnieniem istniejących warunków lokalowych. Zapewnia bezpośrednią i stałą opiekę nad dziećmi w czasie pobytu w przedszkolu oraz w trakcie zajęć poza jego terenem.
2. Przedszkole pełni funkcje opiekuńcze z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
3. Przedszkole zapewnia dzieciom pełne poczucie bezpieczeństwa zarówno pod względem fizycznym jak i psychicznym.
4. Nauczyciel jest świadomy odpowiedzialności za życie i zdrowie dzieci jaka na nim spoczywa, a w przypadku ich narażenia ponosi za to pełną odpowiedzialność dyscyplinarną. Troska o pełne bezpieczeństwo wychowanków powinna być priorytetem wszelkich jego działań.
5. Dzieci są przyprowadzane do przedszkola przez rodziców bądź inne osoby przez nich upoważnione od godziny 6.30. Odbieranie dzieci powinno odbywać się nie wcześniej niż po godzinie 12.30. Rodzice są poinformowani o sposobie przyprowadzania i odbierania dziecka z przedszkola. Rozbierają dziecko w szatni i przekazują je bezpośrednio nauczycielce.
6. Każda grupa wiekowa powierzona jest opiece jednego nauczyciela, sprawowanej zgodnie z ustalonym w arkuszu organizacyjnym czasem pracy oddziału.
7. Nauczycielowi nie wolno pozostawić dzieci w grupie bez opieki. W razie konieczności opuszczenia sali z ważnych przyczyn opiekę nad dziećmi powierza się innej osobie z personelu pomocniczego przedszkola(np.woźnej ).
8. Nauczyciele mają ściśle wyznaczone godziny pracy z dziećmi. Obowiązkiem nauczyciela jest punktualne przychodzenie do pracy. Niedopuszczalne jest spóźnianie się. Nauczyciel ma obowiązek zgłosić dyrektorowi spóźnienie do pracy i podać jego przyczynę. Nauczyciel opuszcza oddział i dzieci z chwilą przyjścia drugiej nauczycielki, informując ją o wszystkich sprawach dotyczących wychowanków.
9. Nauczycielowi nie wolno pozostawić dzieci w grupie bez opieki, gdy nie ma jeszcze zmiennika. Jeśli zmiennik spóźnia się do pracy, dyrektor ma prawo polecić nauczycielowi pozostanie w grupie i wypłacić za ten czas wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe. Polecenie dyrektora jest dla nauczyciela obowiązujące
10. Podczas pobytu w przedszkolu dzieci są objęte ciągłym dozorem i opieką. Dzieciom przebywającym w sali, nie wolno wychodzić z niej samowolnie, bez wiedzy nauczyciela. Nie wolno także samowolnie wychodzić z budynku przedszkola. Dziecko przez cały czas powinno być otoczone opieką nauczyciela lub upoważnionego pracownika przedszkola.
11. W pierwszych dniach pobytu w przedszkolu nauczyciel zapoznaje dzieci z rozkładem pomieszczeń przedszkolnych, z zasadami bezpiecznego korzystania z urządzeń w ogrodzie. Ustala się normy i zasady bezpiecznego korzystania ze sprzętu i pomieszczeń przedszkola.
12. Nauczyciele obserwują dzieci podczas zabaw, kierują zabawą lub ją inspirują, ingerują kiedy dochodzi do konfliktów między dziećmi, jeśli nie są w stanie same ich rozwiązać. W czasie zabaw dowolnych nauczyciel zwraca przede wszystkim uwagę na bezpieczeństwo dzieci, odpowiada za stan zabawek i sprzętu, którym bawią się dzieci.
13. Nauczyciel ustala wspólnie z dziećmi zasady i normy obowiązujące w grupie, systematycznie wdraża dzieci do zgodnej zabawy, do przestrzegania zasad zgodnego współżycia z rówieśnikami, uczestniczy w zabawach dzieci. Zapoznaje dzieci i ich rodziców z systemem kar i nagród obowiązujących w danej grupie. Ustalone z dziećmi zasady stanowią tzw. Kodeks Grupy, który zamieszczony jest w widocznym miejscu Sali. Jest on podporządkowany Kodeksowi Przedszkolaka ustalonemu dla wszystkich grup wiekowych. W trakcie prowadzonych zajęć (bez względu na miejsce: sala zabaw, ogród przedszkolny, inne) nauczyciel skupia się na pracy i opiece nad dziećmi. Wszelkie sprawy związane np. z organizacją i przygotowaniem zajęć, załatwianiem spraw służbowych z dyrektorem lub innymi pracownikami przedszkola nauczyciel obowiązany jest załatwiać po godzinach wynikających z rozkładu zajęć.
14. Omawianie z rodzicami spraw dotyczących dzieci nauczyciel stara się prowadzić po zajęciach lub podczas konsultacji indywidualnych.
15. Przebieg zajęć obowiązkowych i ćwiczeń ruchowych nauczyciel winien starannie przemyśleć pod kątem bezpieczeństwa dzieci, aby przewidzieć ewentualne zagrożenia i im przeciwdziałać.
16. Przy przemieszczaniu się grupy, np. na rytmikę, do szatni, na wycieczki piesze, dzieci ustawiają się parami i w taki sposób się poruszają (młodsze dzieci ustawiają się w „pociąg”). 
17. Podczas zajęć plastycznych, technicznych, podczas przebierania się dzieci nauczycielowi pomaga woźna przydzielona do danej grupy.
18. Drobne elementy, ostre przedmioty winny być używane w obecności nauczyciela.
19. Planowanie, organizacja i przebieg wycieczek powinny być zgodne z obowiązującą w przedszkolu „Procedurą zapewnienia bezpieczeństwa na placu zabaw, podczas spacerów i wycieczek poza terenem przedszkola”.
20. Każde wyjście nauczyciela z grupą poza teren przedszkola wpisywane jest 
w „ Zeszyt wycieczek”.
21. Podczas pobytu dzieci w ogrodzie przedszkolnym, zajęcia i zabawy odbywają się na wyznaczonym terenie, z wykorzystaniem sprzętu dostosowanego do potrzeb i możliwości dzieci, pod stałą opieką nauczyciela lub w wyjątkowych wypadkach innej osobie z personelu pomocniczego przedszkola (np. woźnej ). 
22. Zabrania się przechowywania środków czystości i do dezynfekcji w miejscach dostępnych dla dzieci.
23. Codziennie rano do godziny 9.00 konserwator ma obowiązek sprawdzić, czy urządzenia ogrodowe są sprawne i nie stanowią zagrożenia dla zdrowia i życia dzieci.
24. W przypadku odbierania dziecka podczas zabaw w ogrodzie przedszkolnym, nauczyciel wymaga od rodzica i dziecka, aby fakt odebrania dziecka był zgłoszony nauczycielce opiekującej się dzieckiem.
25. Odbiór dzieci z przedszkola jest możliwy wyłącznie przez rodziców /opiekunów prawnych lub inne osoby przez nich upoważnione pisemnie. Zakaz odbierania dziecka przez któregoś z rodziców musi być potwierdzone orzeczeniem sądowym.
26. Odbiór dziecka nastąpi po wcześniejszym okazaniu przez wyznaczoną osobę dowodu osobistego lub innego dowodu tożsamości.
27. Nauczyciel może odmówić wydania dziecka w przypadku, gdy stan osoby odbierającej wskazuje, że nie jest ona w stanie zapewnić dziecku bezpieczeństwa (np. agresywne zachowanie, nietrzeźwość). Personel przedszkola ma wówczas obowiązek zatrzymać dziecko w przedszkolu do czasu wyjaśnienia sprawy. W tym przypadku należy wezwać drugiego rodzica, opiekuna prawnego dziecka lub upoważnioną osobę. Jeżeli jest to niemożliwe personel przedszkola ma prawo wezwać Policję.
28. Rodzice są zobowiązani do odebrania dziecka do godziny zadeklarowanej w umowie pomiędzy przedszkolem.
29. Z chwilą przekazania dziecka rodzicom lub osobie upoważnionej – za bezpieczeństwo dziecka odpowiadają w/w osoby.
30. W razie wystąpienia wypadku dziecka na terenie przedszkola lub poza nim nauczyciel jest obowiązany natychmiast powiadomić dyrektora oraz udzielić pierwszej pomocy, zawiadomić rodziców lub prawnych opiekunów, podjąć środki zapobiegawcze w stosunku do pozostałych dzieci. 
31. Procedura powypadkowa określona jest w odrębnych dokumentach.
32. Do przedszkola nie przyjmuje się dzieci chorych, a w przypadku zachorowania dziecka w czasie pobytu w przedszkolu rodzice na wezwanie nauczyciela zobowiązani są do odebrania dziecka. Dziecko pozostaje w domu do czasu całkowitego wyleczenia.
33. Nauczyciele i inni pracownicy przedszkola nie mają prawa podawać dzieciom żadnych lekarstw.
34. Przedszkole pośredniczy w rocznym ubezpieczeniu dzieci od następstw nieszczęśliwych wypadków. Rodzice, którzy nie wyrażają zgody na ubezpieczenie dziecka, zobowiązani są złożyć na piśmie odmowę ubezpieczenia lub oświadczenie o indywidualnym ubezpieczeniu dziecka.
35. Nauczyciel jest zobowiązany natychmiast reagować na wszelkie dostrzeżone sytuacje lub zachowania dzieci stanowiące zagrożenie bezpieczeństwa dla innych.
36. Nauczyciel jest zobowiązany zwrócić uwagę na osoby postronne przebywające na terenie przedszkola i zawiadomić o tym dyrektora.

Procedura nr 2
Procedura postępowania podczas przejawów agresywnego zachowania dziecka.
Opis procedury:
1. Nauczyciel sprawujący opiekę nad dziećmi dokonuje właściwej oceny sytuacji i podejmuje odpowiednie działania przeciwdziałające eskalacji agresji w grupie.
2. Podstawowym zadaniem nauczyciela jest troska o bezpieczeństwo dzieci i dorosłych.
3. Reakcja na agresję powinna być adekwatna do przejawianego zachowania, stopnia zagrożenia, wieku i stopnia rozwoju dziecka.
4. Podejmując interwencję wobec dziecka należy powstrzymać się od przejawiania wobec niego agresji fizycznej i słownej.( nie wolno poniżać dziecka, obrażać lub zawstydzać, określać zachowanie i sytuację poprzez stwierdzenie faktu). Reakcja powinna być zdecydowana, a sposób komunikacji jasny i prosty. 
5. Użycie siły fizycznej jest dopuszczalne w ostateczności, kiedy dorosły ma za zadanie ochronić przed atakiem narażającym pozostałe dzieci na bezpośrednie niebezpieczeństwo w sytuacji, gdy nie przynoszą skutku prośby i uwagi zmierzające do odstąpienia od zachowań agresywnych (użycie niebezpiecznego przedmiotu, rozdzielenie bijących się).
6. Wychowawca grupy w ramach działań profilaktycznych omawia z rodzicami wszystkich dzieci wzajemne relacje między przedszkolem a środowiskiem rodzinnym dziecka, obowiązki w zakresie współdziałania w procesie wychowawczym oraz zakres odpowiedzialności za zachowanie dziecka.
7. Nauczyciel podejmuje działania wychowawcze zmierzające do eliminacji trudności i rozwiązywania problemów dziecka.
8. W przypadku powtarzających się przejawów agresji i innych zachowań powodujących trudności wychowawcze nauczyciel przeprowadza z rodzicami dziecka rozmowę, w której omawia problem. Informuje ich o dotychczas podjętych działaniach ukierunkowanych na korekcję niepożądanych zachowań dziecka oraz o zaplanowanych działaniach wychowawczych. Zobowiązuje rodziców do współpracy w realizacji przedstawionych czynności i wskazuje zadania możliwe do podjęcia w środowisku rodzinnym dziecka. Działania te nauczyciel dokumentuje notatką służbową.
9. Nauczyciele zobowiązani są do wspomagania rodziców w pracy wychowawczej z dzieckiem, m.in. poprzez doradztwo w zakresie dobrych praktyk wychowawczych, wskazanie odpowiedniej literatury, proponowanie odpowiednich zabaw i ćwiczeń do realizacji w środowisku rodzinnym, przekazanie informacji o instytucjach wspomagających rodzinę.
10. Wychowawca dziecka sprawiającego trudności wychowawcze podejmuje działania w celu organizacji dla niego oraz ewentualnie także dla jego rodziców form pomocy psychologiczno-pedagogicznej zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.
11. W przypadku nieskuteczności podejmowanych przez przedszkole działań i niemożliwości przezwyciężenia w dłuższym okresie trudności wychowawczych, w szczególności jeśli zachowanie dziecka trudnego powoduje stałe zagrożenie dla innych wychowanków, rada pedagogiczna rozważa możliwość skreślenia dziecka z listy wychowanków przedszkola.
Nauczyciel:
1. Podejmuje próbę wyciszenia agresywnego zachowania poprzez odwrócenie uwagi, zmianę miejsca zabawy i propozycję zmiany rodzaju aktywności dziecka,
2. Nauczyciel, który jest świadkiem agresywnego zachowania dziecka ma obowiązek natychmiastowego zareagowania i przerwania aktu przemocy.
3. W przypadku, gdy nie istnieje taka możliwość – wyprowadzenie lub odizolowanie pozostałych dzieci z grupy w bezpieczne miejsce.
4. Należy zapewnić opiekę dzieciom doświadczającym przemocy, pocieszyć je lub udzielić pomocy medycznej.
5. Wyprowadzenie agresywnego dziecka z sali zabaw przez innego pracownika przedszkola do gabinetu terapeutycznego.
6. Niedopuszczalne jest pozostawienie agresywnego dziecka lub grupy bez opieki.
7. W przypadku, gdy działania te nie skutkują – nauczyciel ma możliwość 
• Powstrzymanie agresji fizycznej poprzez zdecydowany chwyt dłonią lub odebranie niebezpiecznego przedmiotu 
• przytrzymania dziecka do momentu wyciszenia agresywnych zachowań 
• okrycie agresywnego dziecka ciepłym i miłym w dotyku kocykiem, 
• przytulenie pobudzonego dziecka i powstrzymywania agresywnego zachowania.
• W przypadku plucia dopuszczalne jest
8. W przypadku stosowania wulgaryzmów należy po wyciszeniu agresywnych zachowań przeprowadzić rozmowę z dzieckiem.
9. Po wygaśnięciu lub wyciszeniu zachowań agresywnych przeprowadza rozmowę z dzieckiem wyjaśniającą przyczyny i skutki zdarzenia. 
10. Konsekwencje-wg ustalonych wcześniej stałych zasad 
11. Poinformowaniu o zdarzeniu dyrektora przedszkola. 
12. Należy zgłaszać rodzicom każdy zaistniały fakt stosowania przemocy przez dziecko.
13. Poinformowaniu rodziców o zdarzeniu i zabraniu dziecka z zajęć.
14. W sytuacji bardzo silnej agresji powiadomienie Pogotowia Ratunkowego.
15. Prowadzić współpracę z rodzicami w kierunku doboru metod wychowawczych zmierzających do podnoszenia kompetencji emocjonalnych i społecznych dziecka.

Rodzice:
1. Mają obowiązek informowania nauczycieli o stanie zdrowia dziecka i okolicznościach mogących mieć wpływ na stan emocjonalny ich dziecka.
2. Być w stałym kontakcie z wychowawcą oraz innymi specjalistami zatrudnionymi w przedszkolu oraz współdziałać w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych.
3. Podejmować współpracę ze specjalistami w celu ustalenia właściwej diagnozy zachowań trudnych i agresywnych dziecka oraz realizować plan działań naprawczych.

Procedura 3
Procedura przyprowadzania i odbierania dzieci z przedszkola
Opis procedury
I. Przyprowadzanie dzieci:
1. Za bezpieczeństwo dzieci w drodze do przedszkola odpowiadają rodzice/ opiekunowie prawni.
2. Rodzice/ opiekunowie rozbierają dziecko w szatni a następnie przekazują pod opiekę bezpośrednio nauczycielowi w sali.
3. Odpowiedzialność nauczyciela rozpoczyna się z chwilą wprowadzenia dziecka do sali.
4. Nauczyciel nie ponosi odpowiedzialności za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dziecka pozostawionego przez rodziców / opiekunów prawnych przed furtką, wejściem do budynku lub salą przedszkolną.
5. Rodzice zobowiązani są przyprowadzać do przedszkola dziecko zdrowe 
i czyste.
6. W przypadku wątpliwości co do stanu zdrowia dziecka (gorączka, kaszel, katar, wysypka itp.) nauczyciel ma prawo odmowy przyjęcia dziecka do przedszkola lub zażądania okazania aktualnego zaświadczenia lekarskiego o stanie zdrowia dziecka.
7. Nauczyciel ma prawo dokonać pomiaru temperatury dziecka, jeśli z jego obserwacji wynika, że może ono być chore. Jeśli temperatura dziecka wskazuje na stan podgorączkowy lub chorobowy, nauczyciel odmawia przyjęcia dziecka do grupy.
8. W sytuacjach infekcji, chorób skórnych, zakaźnych dziecko nie może uczęszczać do przedszkola do czasu całkowitego wyleczenia i przedłożenia przez rodziców zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego zakończenie leczenia.
9. Nauczyciel przyjmujący dziecko pod opiekę od rodziców zobowiązany jest zwrócić uwagę na wnoszone przez dziecko zabawki i przedmioty- czy są one bezpieczne i nie stwarzają zagrożenia.
10. Dziecko należy przyprowadzić do przedszkola do godziny 8.00 lub w dowolnym czasie, po uprzednim poinformowaniu przedszkola o późniejszym przybyciu dziecka.
II. Odbieranie dzieci:
11. Dzieci są odbierane z przedszkola przez rodziców , którzy są odpowiedzialni za ich bezpieczeństwo w drodze z przedszkola.
12. Dzieci mogą być odbierane z przedszkola przez inne osoby pełnoletnie, upoważnione przez rodziców /opiekunów prawnych. Upoważnienia dokonują rodzice/opiekunowie prawni na odpowiednim druku przez nich podpisanym, może ono zostać w każdej chwili odwołane lub zmienione. Pisemne upoważnienie jest załącznikiem do karty zgłoszenia i składane jest na początku każdego roku szkolnego.
13. Rodzice/ opiekunowie prawni ponoszą odpowiedzialność prawną za bezpieczeństwo dziecka odebranego z przedszkola przez upoważnioną przez nich osobę.
14. Rodzic lub upoważniona przez niego osoba do odebrania dziecka 
z przedszkola, osobiście komunikuje nauczycielowi pełniącemu dyżur chęć odebrania dziecka z przedszkola lub ogrodu przedszkolnego.
15. Rodzice są zobowiązani podać nauczycielowi aktualny adres i numer telefonu kontaktowego.
16. Przedszkole może odmówić wydania dziecka w przypadku, gdy stan osoby odbierającej dziecko wskazuje na spożycie alkoholu, środków odurzających czy zachowanie agresywne. Nauczyciel zobowiązany jest skontaktować się z drugim rodzicem lub upoważnioną osobą. O zaistniałym fakcie powiadamia się dyrektora przedszkola.
17. Życzenie rodziców dotyczące nieodbierania dziecka przez jednego z nich musi być poświadczone orzeczeniem sądowym.
18. Rodzice są zobowiązani do odebrania dziecka do zadeklarowanej godziny. 
19. W oddziałach porannego zbierania się i popołudniowego rozchodzenia się dzieci muszą znajdować się listy zbiorcze osób upoważnionych do odbioru dzieci z każdej grupy wiekowej.
20. Nauczyciel w razie najmniejszych wątpliwości ma obowiązek sprawdzić zgodność danych osoby odbierającej dziecko z przedszkola z dokumentem tożsamości.
21. Jeśli okaże się, że dane nie są zgodne, nauczyciel powiadamia rodziców/opiekunów prawnych i dyrektora placówki oraz nie wydaje dziecka do wyjaśnienia sprawy.
22. Gdy dziecko jest odbierane z ogrodu przedszkolnego, wymaga się od rodziców/opiekunów prawnych, aby podeszli razem z nim do nauczyciela i zgłosili odebranie.
23. W przypadku pozostania rodzica/opiekuna na placu przedszkolnym po odebraniu dziecka, nauczyciel nie odpowiada już za jego bezpieczeństwo.
24. Dopuszcza się możliwość wydania dziecka innej osobie niż wymienione w karcie zgłoszenia, jednak wyłącznie po uprzednim przekazaniu takiej informacji przez rodziców/opiekunów prawnych bezpośrednio nauczycielowi. 
25. Przedszkole nie wydaje dziecka osobom niepełnoletnim, poza upoważnionym przez rodziców rodzeństwem, zgodnie z art. 43 Ustawy Prawo o ruchu drogowym – zezwala on dzieciom do lat siedmiu korzystać z drogi pod opieką osoby, która ma co najmniej dziesięć lat.
26. Odbieranie dzieci przez osoby niepełnoletnie może odbywać się w szczególnie uzasadnionych przypadkach na wyraźne, pisemne oświadczenie woli rodziców lub opiekunów prawnych.
27. Rodzice/opiekunowie prawni ponoszą pełną odpowiedzialność prawną za osobę niepełnoletnią odbierającą dziecko, jak i za odebrane przez nią dziecko.

III. Postępowanie w sytuacji nieodebrania dziecka z przedszkola lub zgłoszenia się po dziecko osoby nie mogącej sprawować opieki
1. Dzieci powinny być odbierane z przedszkola najpóźniej do godziny 16.30. 
2. W przypadku braku możliwości odebrania dziecka z przedszkola (w godzinach pracy przedszkola – sytuacje losowe) rodzice lub opiekunowie są zobowiązani do telefonicznego poinformowania o zaistniałej sytuacji oraz do uzgodnienia innego sposobu odebrania dziecka. 
3. Gdy dziecko nie zostanie odebrane po upływie czasu pracy przedszkola, nauczyciel jest zobowiązany telefonicznie powiadomić rodziców lub osoby upoważnione do odbioru o zaistniałej sytuacji. 
4. Jeśli pod wskazanymi przez rodziców numerami telefonów (praca, dom, tel. komórkowy) nie można uzyskać informacji o miejscu pobytu rodziców lub osób upoważnionych do odbioru dziecka, nauczyciel oczekuje z dzieckiem w placówce przez jedną godzinę. Po upływie tego czasu nauczycielka powiadamia dyrektora, który podejmuje decyzję o podjęciu dalszych działań, włącznie z powiadomieniem policji i wszczęciu postępowania. 
5. Z przebiegu zaistniałej sytuacji należy sporządzić protokół zdarzenia, podpisany przez świadków, który zostaje przekazany do wiadomości dyrektora i rady pedagogicznej. Całe zdarzenie powinno się odbywać pod nadzorem policji. Dalsze czynności, w tym związane z umieszczeniem dziecka w pogotowiu opiekuńczym, podejmuje policja.

Procedura 4
Procedura postępowania w razie podejrzenia, że dziecko odbiera z przedszkola rodzic (prawny opiekun), będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków
Opis procedury
Nauczyciel :
1. Stanowczo nie wydaje dziecka i jednocześnie zawiadamia o tym fakcie innego dorosłego członka rodziny, bądź inną osobę upoważnioną do odbioru dziecka z przedszkola.
2. Powiadamia dyrektora przedszkola, który wydaje dyspozycje mające na celu odizolowanie dziecka od rodzica/ opiekuna prawnego znajdującego się pod wpływem alkoholu.
3. Jeśli rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka z przedszkola lub gdy nieobecność rodziców się przedłuża (tj. po godzinach otwarcia przedszkola), dyrektor placówki może po konsultacji z najbliższą jednostką policji podjąć decyzję o dalszych krokach.
4. Nauczyciel sporządza notatkę służbową z zaistniałego zdarzenia po zakończeniu działań.
5. Jeżeli powtarzają się przypadki, w których rodzic/opiekun prawny odbierający dziecko z przedszkola znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków, to wychowawca może rozpoznać sytuację domową i rodzinną dziecka i jeśli zachodzi taka konieczność, powiadomić o tym policję (specjalistę do spraw nieletnich) w celu dalszego zbadania sytuacji domowej i rodzinnej dziecka, a następnie zawiadomić sąd rodzinny.
6. Po zdarzeniu dyrektor przedszkola przeprowadza rozmowę z rodzicami w celu wyjaśnienia zaistniałej sytuacji oraz zobowiązuje ich do przestrzegania zasad określonych w niniejszych procedurach.
7. W przypadku gdy sytuacja zgłaszania się po dziecko rodzica/opiekuna w stanie nietrzeźwości powtórzy się, dyrektor powiadamia pisemnie policję, terenowy ośrodek pomocy społecznej i wydział rodzinny sądu rejonowego.

Procedura 5
Procedura postępowania w przypadku odbierania dziecka z przedszkola przez rodziców rozwiedzionych lub żyjących w separacji.
Nauczyciel :
1. Nauczyciel wydaje dziecko każdemu z rodziców, jeśli zachowali prawa rodzicielskie, o ile postanowienie sądu nie stanowi inaczej.
2. Jeśli do przedszkola zostanie dostarczone postanowienie sądu o sposobie sprawowania przez rodziców opieki nad dzieckiem, nauczyciel postępuje zgodnie z tym postanowieniem.
3. O każdej próbie odebrania dziecka przez rodzica/ opiekuna nieuprawnionego do odbioru nauczyciel powiadamia dyrektora przedszkola i rodzica / opiekuna sprawującego opiekę nad dzieckiem. 
4. O sytuacji kryzysowej, np. kłótnie rodziców, wyrywanie sobie dziecka, itp. nauczyciel lub dyrektor powiadamia policję.

Procedura 6
Procedura postępowania w przypadku konieczności udzielenia pierwszej pomocy dziecku w przedszkolu
Opis procedury
1. Pierwsza pomoc przedlekarska to pomoc w stanie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia wychowanka przedszkola/ pracownika.
2. Pierwsza pomoc przedlekarska polega przede wszystkim na wezwaniu pogotowia ratunkowego oraz wykonaniu czynności podejmowanych w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowia, w tym również z wykorzystaniem wyrobów medycznych oraz produktów leczniczych wydawanych bez przepisu lekarza, dopuszczonych do obrotu w Polsce.
3. W przypadku zaistnienia wypadku w przedszkolu pracownik przedszkola, który zauważył zdarzenie lub jest jego świadkiem, jest zobowiązany w pierwszej kolejności zapewnić opiekę poszkodowanemu poprzez wezwanie fachowej pomocy medycznej.
4. Wzywający pogotowie ratunkowe jest zobowiązany udzielić pracownikowi pogotowia ratunkowego wszelkich informacji niezbędnych do udzielenia pierwszej pomocy poszkodowanemu, a także postępować zgodnie z instrukcjami wydanymi przez lekarza, ratownika lub dyspozytora pogotowia ratunkowego.
5. Pracownik przedszkola będący świadkiem zdarzenia lub pracownik, który je zauważył jest zobowiązany zabezpieczyć miejsce wypadku i w razie konieczności wyprowadzić pozostałe osoby z miejsca zagrożenia, a jeśli nie ma możliwości zrobienia tego osobiście, powinien wezwać osobę, która wykona te czynności.
6. Pierwszej pomocy przedlekarskiej w sytuacji wymagającej nagłego działania poszkodowanemu udziela pracownik przedszkola, który zauważył wypadek lub jest świadkiem zdarzenia.
7. W miarę możliwości do udzielenia pierwszej pomocy wzywa się pracownika przedszkola przeszkolonego w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej.
8. Osoba udzielająca pierwszej pomocy przedlekarskiej powinna udzielić tej pomocy zgodnie z przyjętymi zasadami udzielania pierwszej pomocy.
9. Czynności podjęte w ramach udzielania pierwszej pomocy powinny być wykonywane do czasu podjęcia czynności kwalifikowanej pierwszej pomocy przez przybyłego na miejsce zdarzenia ratownika lub też do czasu rozpoczęcia medycznych czynności ratunkowych przez przybyły na miejsce zdarzenia zespół ratownictwa medycznego.
10. Do czasu przybycia pogotowia ratunkowego do obowiązków udzielającego pierwszej pomocy przedlekarskiej należy w szczególności wykonanie w razie konieczności opatrunku, ułożenie poszkodowanego w bezpiecznej pozycji, wykonanie sztucznego oddychania oraz masażu serca, niedopuszczenie do sytuacji zagrożenia życia.
11. Jeśli pierwszej pomocy przedlekarskiej ma udzielać nauczyciel prowadzący w tym samym czasie zajęcia wychowawczo-dydaktyczne i opiekuńcze z grupą wychowanków przedszkola, jest on zobowiązany do ustalenia opiekuna dla pozostałych dzieci.
12. Pozostawienie reszty dzieci bez opieki jest niedopuszczalne.
13. O zaistnieniu wypadku w przedszkolu niezwłocznie powiadamia się dyrektora przedszkola.
14. Wykaz pracowników przedszkola przeszkolonych w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej stanowi załącznik do niniejszej procedury
15. W razie wystąpienia urazów (skaleczenia, otarcia, zasinienia) niewymagających udzielenia pierwszej pomocy przedlekarskiej i niepowodujących stanu nagłego zagrożenia zdrowia lub życia wychowanka przedszkola nauczyciel za zgodą rodzica może dokonać niezbędnych czynności mających na celu udzielenie dziecku pomocy.
16. O każdym wystąpieniu urazu nauczyciel będący świadkiem zdarzenia lub nauczyciel, pod którego opieką dziecko się znajduje, powiadamia niezwłocznie rodziców (opiekunów prawnych) dziecka oraz dyrektora przedszkola.
17. Uraz(skaleczenie, otarcie, zasinienie) nie stanowi wypadku, zatem nie sporządza się dokumentacji powypadkowej. 
18. W przypadku podejrzenia choroby dziecka niewymagającego udzielenia pierwszej pomocy przedlekarskiej (gorączka, kaszel, katar, wysypka itp.) nauczyciel niezwłocznie powiadamia rodziców (opiekunów) dziecka i informuje ich o konieczności wcześniejszego odebrania dziecka z przedszkola.

Procedura 7
Procedura postępowania, w przypadku nieszczęśliwego wypadku dziecka w przedszkolu
Opis procedury:
I. Zapobieganie wypadkom
Dzieci w wieku przedszkolnym bardzo często ulegają nieszczęśliwym wypadkom, do których dochodzi w różnych miejscach pobytu dzieci, także w przedszkolu. Zadaniem dorosłych jest więc wyrobienie u dzieci określonych umiejętności i sprawności. Wiek przedszkolny to najbardziej właściwy okres do zdobywania umiejętności i przyzwyczajeń, kształtowania nawyków i postaw.
II. Sposoby przeciwdziałania wypadkom dzieci w przedszkolu
1.Nauczyciel jest zobowiązany do ustalania norm bezpiecznego zachowania się dzieci podczas ich pobytu w przedszkolu, omawiania zasad bezpieczeństwa oraz aktualizowania przepisów poprzez:
a) przestrzeganie dzieci przed zagrożeniami dzięki organizowaniu zabaw edukacyjnych i wyświetlaniu filmów edukacyjnych,
b) uczenie dzieci przewidywania zagrożeń,
c) ocenianie zachowań zagrażających zdrowiu w różnych sytuacjach, także codziennych,
d) uczenie zasad postępowania warunkujących bezpieczeństwo w formie konkursów czy quizów,
e) przedstawianie skutków niebezpiecznych zachowań dzięki zabawie, opowiadaniu bajek czy wyświetlaniu filmów.
2.Nauczyciel jest zobowiązany do zapoznawania dzieci z zasadami bezpieczeństwa poprzez rozmowy z zaproszonymi do przedszkola gośćmi: policjantami, lekarzami, strażakami, funkcjonariuszami straży miejskiej. 
3.Nauczyciel ma obowiązek przekazywania dzieciom wiedzy o zdrowym stylu życia.
4.Nauczyciel ponadto ma obowiązek:
a) otoczyć wszystkie dzieci ciągłą opieką i zapewnić im nadzór,
b) przewidywać sytuacje niebezpieczne i unikać ich,
c) tworzyć właściwe warunki do bezpiecznego rozwoju dziecka,
d) opracować i wdrażać programy profilaktyczne,
e) unikać sytuacji i miejsc niebezpiecznych.
5.Dyrektor przedszkola czuwa nad przestrzeganiem przepisów BHP przez wszystkich pracowników, a w szczególności:
a) pilnuje przestrzegania procedur bezpieczeństwa obowiązujących w przedszkolu,
b) umieszcza w widocznym miejscu plan ewakuacji,
c) dba o zaopatrzenie placówki w odpowiednią liczbę apteczek i sprzętu gaśniczego,
d) zapewnia właściwe oświetlenie i jest odpowiedzialny za właściwą nawierzchnię dróg, dba o zabezpieczenie gniazdek elektrycznych, przewodów elektrycznych oraz nagrzewających się elementów systemu grzewczego,
e) dba o okresowe kontrole obiektów należących do przedszkola.
III. Postępowanie w razie wypadku
1.W razie wypadku powodującego ciężkie uszkodzenie ciała, wypadku zbiorowego bądź śmiertelnego dyrektor lub inny pracownik przedszkola, który uzyskał wiadomość o wypadku, podejmuje następujące działania:
a) dokonuje ogólnej oceny sytuacji, tj. sprawdza, ilu jest poszkodowanych, jaki jest ich stan i czy występuje dodatkowe niebezpieczeństwo, takie jak np. wybuch gazu lub pożar,
b) niezwłocznie zapewnia poszkodowanemu opiekę, 
c) sprowadza fachową pomoc medyczną,
d) w miarę możliwości udziela poszkodowanemu pierwszej pomocy,
e) informuje o wypadku dyrektora przedszkola, pracownika służby BHP,
f) wyprowadza dzieci z zagrożonej strefy, jeżeli miejsce może stwarzać zagrożenie dla ich bezpieczeństwa,
g) nie dopuszcza do zatarcia śladów zdarzenia, wstępnie zabezpiecza miejsce wypadku tak, aby wykluczyć dostęp osób niepowołanych,
h) relacjonuje przebieg zdarzenia, jeśli był jego świadkiem,
i) informuje o swoich obserwacjach, uwagach, pierwszych relacjach i reakcjach dzieci oraz poszkodowanego, jeśli takie się pojawiły,
j) sporządza notatkę służbową, w której opisuje przebieg zdarzenia.
2.O każdym wypadku zawiadamia się niezwłocznie:
a) rodziców(opiekunów) poszkodowanego,
b) pracownika służby bezpieczeństwa i higieny pracy obsługującą przedszkole oraz społecznego inspektora pracy,
c) organ prowadzący,
d) radę rodziców
3.O wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym zawiadamia się niezwłocznie:
a) prokuratora,
b) kuratora oświaty.
4.O wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia, zawiadamia się niezwłocznie Państwowego Inspektora Sanitarnego.
5.O wypadkach zawiadamia dyrektor lub upoważniony przez niego pracownik przedszkola.
6.Jeżeli wypadek zdarzył się w czasie wyjścia, imprezy organizowanej poza terenem przedszkola, wszystkie stosowne decyzje podejmuje opiekun grupy/kierownik wycieczki i odpowiada za nie.
IV. Postępowanie powypadkowe
1.Niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku dyrektor przedszkola jest zobowiązany powołać zespół powypadkowy, którego zadaniem jest przeprowadzenie postępowania powypadkowego i sporządzenie dokumentacji wypadku. Przed rozpoczęciem pracy zespołu powypadkowego dyrektor lub upoważniony przez niego pracownik zabezpiecza miejsce wypadku w sposób wykluczający dopuszczenie osób niepowołanych.
2.Zespół powypadkowy wykonuje następujące czynności:
a) przeprowadza postępowanie powypadkowe,
b) sporządza dokumentacje powypadkową, w tym protokół powypadkowy (wzór w załączniku nr 1 do Rozporządzenia).
3.W skład zespołu wchodzi:
a) pracownik służby BHP,
b) społeczny inspektor pracy,
c) jeżeli nie jest możliwy udział w pracach zespołu jednej z tych osób, dyrektor powołuje w jej miejsce innego pracownika przedszkolnego w zakresie BHP,
d) jeżeli w składzie zespołu nie mogą się znaleźć ani pracownik służby BHP, ani społeczny inspektor pracy, do zespołu wchodzą dyrektor oraz pracownik przeszkolony w zakresie BHP,
e) w pracach zespołu może uczestniczyć przedstawiciel organu prowadzącego, kuratora oświaty lub rady rodziców.
4.Przewodniczącym zespołu jest:
a) pracownik służby BHP,
b) jeżeli w zespole nie ma ani pracownika służby BHP, ani społecznego inspektora pracy, przewodniczącego zespołu spośród pracowników wyznacza dyrektor.
5.W sprawach spornych rozstrzygające jest stanowisko przewodniczącego zespołu. Członek zespołu niezgadzający się ze stanowiskiem przewodniczącego może przedstawić zdanie odrębne, które odnotowuje się w protokole powypadkowym.
6.Przewodniczący zespołu poucza poszkodowanego lub reprezentujące go osoby o przysługujących im prawach w toku postępowania powypadkowego.
V. Zadania zespołu powypadkowego
1.Zbadać przyczyny i okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku.
2.Wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego i wszystkich świadków wypadku.
3.Zasięgnąć opinii lekarza lub innych osób, jeśli zachodzi taka potrzeba (np. odpowiednich specjalistów, gdy doszło do ulotnienia się gazu, zalania z pękniętej rury, zatrucia pokarmowego).
4.Sporządzić protokół powypadkowy.
VI. Zadania przewodniczącego zespołu powypadkowego
1.Kierować pracą komisji powypadkowej.
2.Zajmować decydujące stanowisko w kwestiach spornych wynikłych podczas prac zespołu.
3.Powiadomić osoby reprezentujące poszkodowane dziecko o przysługujących im prawach w toku postępowania powypadkowego.
4.Dopilnować poprawności sporządzanej dokumentacji powypadkowej.
5.Umożliwić członkom zespołu przedstawienie zdań odrębnych i zamieszczenie ich w protokole powypadkowym.
6.Dopilnować właściwego i terminowego sporządzenia protokołu powypadkowego (nie później niż w ciągu 14 dni od daty uzyskania zawiadomienia o wypadku).
7.Dopilnować, aby protokół powypadkowy został podpisany przez wszystkich do tego zobowiązanych, w tym dyrektora przedszkola.
8.Dopilnować, aby z protokołem zostali zapoznani rodzice/opiekunowie prawni poszkodowanego dziecka.
9.Dopilnować, aby protokół powypadkowy został przekazany upoważnionym do tego organom.
VII. Protokół powypadkowy
1. Z treścią protokołu powypadkowego i innymi materiałami postępowania powypadkowego zaznajamia się rodziców/opiekunów prawnych poszkodowanego małoletniego.
2. Jeden egzemplarz protokołu powypadkowego pozostaje w przedszkolu.
3. Protokół powypadkowy doręcza się:
a) osobom uprawnionym do zaznajomienia się z materiałami postępowania powypadkowego,
b) organowi prowadzącemu na jego wniosek,
c) kuratorowi oświaty na jego wniosek.
3.Protokół powypadkowy podpisują członkowie zespołu oraz dyrektor.
4.Zastrzeżenia do ustaleń protokołu:
a) mogą złożyć osoby uprawnione do zaznajomienia się z materiałami postępowania powypadkowego,
b) składa się w ciągu siedmiu dni od dnia doręczenia protokołu,
c) składa się ustnie do protokołu powypadkowego lub na piśmie przewodniczącemu zespołu,
d) rozpatruje organ prowadzący,
e) mogą dotyczyć w szczególności: niewykorzystania wszystkich środków dowodowych niezbędnych
f) do ustalenia stanu faktycznego, sprzeczności istotnych ustaleń protokołu z zebranym materiałem dowodowym.
5.Po rozpatrzeniu zastrzeżeń do protokołu organ prowadzący może:
a) zlecić dotychczasowemu zespołowi wyjaśnienie ustaleń protokołu lub przeprowadzenie określonych czynności dowodowych,
b) wyznaczyć nowy zespół w celu ponownego przeprowadzenia postępowania powypadkowego.
VIII. Obowiązki dyrektora
1.Zapewnić natychmiastową pomoc lekarską i opiekę dziecku, które uległo wypadkowi.
2.Powiadomić o wypadku na terenie przedszkola lub podczas zajęć organizowanych poza jego terenem:
a) pracownika służby BHP,
b) społecznego inspektora pracy,
c) rodziców poszkodowanego dziecka: przy wypadkach cięższych – poinformowanie, że zostało wezwane pogotowie, bez konsultacji z rodzicami; przy wypadkach lekkich – ustalenie z rodzicem potrzeby wezwania pogotowia oraz wcześniejszego przyjścia rodzica do przedszkola,
d) organ prowadzący,
e) radę rodziców,
f) właściwego prokuratora i kuratora, jeśli wypadek był śmiertelny, ciężki lub zbiorowy,
g) właściwego Państwowego Inspektora Sanitarnego, jeśli jest podejrzenie zatrucia.
3.Zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób wykluczający dopuszczenie osób niepowołanych do czasu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku.
4.Podjąć decyzję o naruszeniu miejsca wypadku, jeśli wymaga tego konieczność ratowania osób lub możliwość zapobieżenia grożącemu niebezpieczeństwu.
5.Powołać zespół powypadkowy.
6.Wyznaczyć przewodniczącego zespołu powypadkowego.
7.Zbadać okoliczności i przyczyny wypadku.
8.Sporządzić dokumentację powypadkową.
9.Podpisać protokół powypadkowy.
10.Zapoznać z protokołem powypadkowym rodziców/ opiekunów prawnych poszkodowanego dziecka/ poszkodowanego.
11.Doręczyć protokół powypadkowy właściwym organom.
12.Omówić z pracownikami placówki przyczyny zaistniałego wypadku i podjąć działania zapobiegawcze.
13.Wpisać wypadek do rejestru wypadków. Należy pamiętać, że wszelkie decyzje związane z leczeniem dziecka podejmują rodzice. Jeśli nie będą wyrażali zgody na udzielenie pomocy medycznej zaproponowanej przez przybyłego do przedszkola lekarza, jedyne co może zrobić dyrektor, to zastosować argumentację i perswazję słowną.

Procedura 8
Procedura zapewnienia bezpieczeństwa na placu zabaw, podczas spacerów i wycieczek oraz imprez poza terenem przedszkola
Opis procedury
1. Podczas pobytu dzieci na terenie ogrodu przedszkolnego, od pierwszych dni września uczy się je korzystania z urządzeń terenowych zgodnie z zasadami bezpieczeństwa. Ustala się normy i zasady korzystania z ogrodu i sprzętu.
2. Nauczyciele zobowiązani są do zawierania umów z dziećmi warunkujących ich bezpieczeństwo na terenie przedszkola, ogrodu przedszkolnego, podczas spacerów i wycieczek oraz do egzekwowania przestrzegania tych umów przez dzieci.
3. Codziennie rano do godziny 9.00 konserwator ma obowiązek sprawdzić teren ogrodu, stan urządzeń, zlikwidować ewentualne zagrożenia oraz nieczystości, odkryć i zagrabić piaskownicę.
4. W czasie pobytu dzieci na placu przedszkolnym bezpośrednią opiekę nad dziećmi sprawuje nauczyciel danej grupy wspólnie z pomocą nauczyciela.
5. Nauczyciel ma obowiązek czuwania nad bezpieczeństwem i organizowania dzieciom warunków do bezpiecznej zabawy.
6. W czasie pobytu dzieci na placu przedszkolnym musi być zamknięta brama wjazdowa do przedszkola.
7. Dzieci mogą korzystać tylko z tych urządzeń ogrodowych, przy których bezpieczeństwa pilnuje osoba dorosła.
8. Nauczyciel dba o stosowny ubiór dziecka, odpowiedni do pory roku i panującej temperatury.
9. W czasie dużego nasłonecznienia dzieci powinny być zaopatrzone w odpowiednie nakrycie głowy i w miarę możliwości, przebywać w zacienieniu.
10. Nauczyciel nie organizuje zajęć z dziećmi na powietrzu w warunkach atmosferycznych ku temu niesprzyjających (zbyt niska lub zbyt wysoka temperatura, burza, silne opady).
11. Podczas zabaw dzieciom nie wolno oddalać się samowolnie z terenu. Dzieci wracają z terenu kolumną prowadzoną przez nauczyciela. Po ustawieniu podopiecznych w kolumnę nauczyciel powinien każdorazowo sprawdzić, czy wszystkie dzieci będące w danym dniu w jego grupie są obecne. 
12. Z terenu przedszkolnego można pozwolić dziecku odejść dopiero wtedy, gdy rodzic dotarł na miejsce pobytu grupy.
13. Nauczyciel w przypadku organizowania zabaw w ogrodzie:
a) wychodzi do ogrodu po uprzednim sprawdzeniu stanu terenu i sprzętu ogrodowego,
b) przestrzega wymogu, aby zabawy były organizowane zgodnie z zasadami bezpiecznego użytkowania ogrodu przedszkolnego, umieszczonymi na budynku przedszkolnym
c) jest zobowiązany sprawdzić liczbę dzieci przed wyjściem do ogrodu i przed powrotem do sali.
14. Podczas pobytu na placu przedszkolnym, dzieci 3-letnie mogą skorzystać z toalety grup I pod opieką pomocy nauczyciela, a dzieci starsze z toalety grupy II znajdujących się na parterze budynku przedszkolnego. Bezpieczeństwa dzieci podczas korzystania z toalety w grupie II pilnuje woźna oddziału II . Dzieciom nie wolno w czasie zabaw w ogrodzie bez opieki poruszać się po budynku przedszkolnym. Inni pracownicy przedszkola wspomagają nauczycieli nad zapewnieniem bezpieczeństwa dzieci.
15. W przypadku przebywania na terenie przedszkolnym więcej niż jednej grupy, wszystkie nauczycielki, czuwając nad bezpieczeństwem swojej grupy, mają baczenie na pozostałe dzieci i obowiązkowo reagują w sytuacji zagrożenia, bądź niewłaściwego zachowania dzieci.
16. Niedopuszczalne jest gromadzenie się nauczycielek w jednym miejscu i prowadzenie prywatnych rozmów, w tym telefonicznych.
17. W trakcie trwania spaceru lub wycieczki w pobliskie tereny, nadzór nad dziećmi sprawują: nauczyciel i woźna (co najmniej jedna osoba dorosła na 15 dzieci).
18. Przed wyjściem na spacer, pieszą wycieczkę, nauczyciel dokonuje wpisu do „Zeszytu wycieczek”.
19. Zawsze przed wyjściem w dziećmi, nauczyciel przypomina, i w razie potrzeby, wyjaśnia zasady zachowania się podczas wycieczki, sprawdza stan grupy.
20. Przed wyjściem z przedszkola nauczyciel sprawdza, czy dzieci są ubrane odpowiednio do pogody i danej sytuacji.
21. Wskazane jest, by dzieci i nauczyciele poruszający się po ulicy posiadały kamizelki lub opaski odblaskowe.
22. W przypadku choroby dziecka, złego samopoczucia dziecko nie może uczestniczyć w wycieczce, nauczyciel zobowiązany jest powiadomić rodziców o zaistniałej sytuacji.
23. Przynajmniej na 1 dzień przed wyjściem z dziećmi poza teren przedszkolny nauczyciel wywiesza pisemną informację dla rodziców, aby mogli oni zaopatrzyć dzieci w stosowną odzież.
24. Całkowitą odpowiedzialność za zdrowie i życie dzieci podczas spacerów i wycieczek ponosi nauczyciel.
25. W trakcie trwania spaceru, pieszej wycieczki w pobliżu przedszkola, nauczyciel wymaga od dzieci, by szły parami w kolumnie, para za parą.
26. Podczas przejść w pobliżu jezdni, osoby opiekujące się dziećmi asekurują je, idąc chodnikiem od strony ulicy.
27. Przed każdym planowanym przejściem przez ulicę, nauczyciel jest zobowiązany zatrzymać grupę (kolumnę) i przypomnieć z dzieciom zasady bezpiecznego przekraczania jezdni.
28. Przejście przez ulicę odbywa się tylko w wyznaczonych miejscach, dzieci przechodzą sprawnie parami, nauczyciel asekuruje grupę i przechodzi z pierwszą parą, ostatnią parę prowadzi woźna.
29. W przypadku organizowania wycieczki autokarowej dyrektor przedszkola powołuje spośród nauczycieli kierownika wycieczki, którego obowiązkiem jest:
a) zobowiązać nauczycieli prowadzących grupę do zebrania pisemnych zgód rodziców na udział dzieci w wycieczce i do sprawdzenia, czy u dzieci nie występują przeciwwskazania zdrowotne, ograniczające ich uczestnictwo w wycieczce (informacje lub oświadczenia rodziców/opiekunów prawnych),
b) sporządzić program i regulamin wycieczki, listę uczestników i opiekunów oraz umieścić te informacje w karcie wycieczki i przedstawić do zatwierdzenia dyrektorowi co najmniej pięć dni przed planowaną wycieczką,
c) zapoznać opiekunów grup oraz rodziców/opiekunów prawnych z programem i regulaminem wycieczki,
d) powierzyć opiece jednego opiekuna nie więcej niż 15 dzieci.
e) dostosować organizację i program wycieczki do wieku, potrzeb, możliwości i zainteresowań dzieci,
f) zabrać ze sobą kompletną i sprawdzoną apteczkę pierwszej pomocy oraz zaopatrzyć dzieci w kamizelki odblaskowe,
g) czuwać nad przestrzeganiem regulaminu wycieczki, a w razie potrzeby dyscyplinować uczestników,
h) w chwili wypadku koordynować przebieg akcji ratunkowej, ponosić pełną odpowiedzialność za podjęte działania.
i) bezwzględnie odwołać wyjazd w przypadku burzy, śnieżycy i innych niesprzyjających warunków atmosferycznych,
j) nie dopuścić do przewozu dzieci w przypadku stwierdzenia sytuacji zagrażającej bezpieczeństwu zdrowia i życia
30. Organizator wycieczki zobowiązany jest do zapewnienia właściwej opieki i bezpieczeństwa jej uczestnikom. Osobami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo dzieci podczas wycieczek są kierownik wycieczki oraz opiekunowie. Opiekunami wycieczki powinni być nauczyciele, pracownicy obsługi placówki lub rodzice dzieci biorący udział w wycieczce. Opieka ma charakter ciągły.
31. Obowiązki opiekunów :
a) znać program i regulamin wycieczki i przestrzegać ich oraz stosować się do poleceń kierownika wycieczki,
b) stale sprawdzać stan liczebny grupy, a zwłaszcza bezpośrednio przed wyjazdem, w dogodnych momentach trwania wycieczki oraz bezpośrednio przed powrotem, a także tuż po powrocie do przedszkola,
c) dopilnować ładu i porządku przy wsiadaniu do pojazdu i zajmowaniu miejsc,
d) przestrzegać zasady: nauczyciel wsiada ostatni, a wysiada pierwszy,
e) zwracać uwagę na właściwe zachowanie się dzieci w czasie oczekiwania na przejazd i podczas przejazdu,
f) przestrzegać obowiązku, by dzieci wysiadały tylko na parkingach,
g) zabezpieczyć wyjście na prawe pobocze, zgodnie z obowiązującym kierunkiem jazdy.
32. Kierownik i opiekunowie nie ponoszą kosztów przejazdu, zakwaterowania, wyżywienia i biletów wstępów. Wydatki z tego tytułu ponoszą inni uczestnicy wycieczki.
33. Uczestnicy wycieczek i imprez powinni być objęci ubezpieczeniem NNW.
34. W razie wypadku uczestników wycieczki stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące postępowania w razie wypadków w szkołach i placówkach publicznych

Procedura 9
Procedura bezpieczeństwa podczas zajęć dodatkowych
Opis procedury
1. Osoba prowadząca zajęcia dodatkowe przeprowadza je w czasie wynikającym
z tygodniowego rozkładu zajęć, a w wyjątkowych sytuacjach – w czasie uzgodnionym z dyrektorem przedszkola.
2. Zajęcia prowadzone są zgodnie z zatwierdzonym planem pracy.
3. Osoba prowadząca zajęcia dodatkowe odbiera dzieci od nauczyciela grupy i od tego momentu odpowiada za ich bezpieczeństwo (aż do chwili przekazania dzieci z powrotem pod opiekę nauczyciela).
4. Osoba prowadząca zajęcia dodatkowe odprowadza i przyprowadza wszystkie dzieci razem. Nie dopuszcza się samowolnego wybiegania dzieci z zajęć.
5. Niedopuszczalne jest podczas dodatkowych zajęć, pozostawienie dzieci bez opieki.
6. Osoba prowadząca zajęcia dodatkowe na bieżąco zgłasza dyrektorowi lub nauczycielowi grupy zauważone niepokojące zachowania dzieci.
7. Osoba prowadząca zajęcia dodatkowe każdorazowo sprawdza obecność dzieci na zajęciach, odnotowuje w dzienniku stan dzieci i temat zrealizowany w danym dniu.
8. Przed rozpoczęciem zajęć, osoba prowadząca zajęcia dodatkowe potwierdza swoje przyjście u dyrektora przedszkola lub osoby go zastępującej. W przypadku nieobecności powinien wcześniej zgłosić dyrektorowi telefonicznie przyczynę tej nieobecności i uzgodnić termin odpracowania zaległości.
9. W przypadku konieczności opuszczenia sali zajęć przez prowadzącego zajęcia dodatkowe, opieka nad dziećmi przekazywana jest innemu nauczycielowi lub woźnej oddziałowej.
10. Osoba prowadząca zajęcia dodatkowe dwa razy w roku, w terminie uzgodnionym z dyrektorem przedszkola, prezentuje radzie pedagogicznej sprawozdanie z realizacji zadań dydaktycznych.

Procedura 10
Procedura postępowania w sytuacjach stwierdzenia zagrożenia życia dziecka, wobec którego jest stosowana przemoc w rodzinie lub mają miejsce zachowania agresywne
Opis procedury:
I. Na pracownikach instytucji publicznych i niepublicznych pracujących z dziećmi spoczywa szczególny obowiązek reagowania na wszelkie przypadki zagrożenia dziecka bądź zagrożenia innych ze strony dzieci.
1. Nauczyciel przedszkola współpracuje z dyrektorem przedszkola w celu podjęcia interwencji:
• rozpoznaje objawy krzywdzenia dziecka
• zabezpiecza dowody
• zbiera informacje od innych nauczycieli, dziecka, rodzeństwa , rodziców o przypadkach stosowania przemocy wobec dziecka
• poinformowanie dyrektora przedszkola o zaistniałej sytuacji.
• współpraca z dyrektorem podczas interwencji
• przygotowanie wniosku ( pismo ) do Ośrodka Pomocy Społecznej lub Policji – wniosek taki podpisuje dyrektor placówki.
• poinformowanie rodziców o podjętych działaniach na rzecz dziecka ( w tej sytuacji należy rozważyć, czy rzeczywiście powiadomienie rodziców nie spowoduje zacierania śladów i tzw. „ prania mózgu” dziecku, aby nic nie można było udowodnić).
• współpraca w opracowaniu planu pomocy dziecku.
2. Dyrektor po otrzymaniu informacji od nauczyciela:
• podejmuje działania, o których mowa w Rozporządzeniu, tj. udziela kompleksowych informacji o możliwościach uzyskania pomocy, w szczególności psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej oraz wsparcia, w tym o instytucjach i podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie, możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu poprawę sytuacji dziecka, wobec którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie,
• organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia dziecka, co do którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięte przemocą w rodzinie,
3. Pedagog przedszkolny:
• może prowadzić rozmowy z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, na temat konsekwencji stosowania przemocy w rodzinie oraz informuje je o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i wzięcia udziału w programach oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie,
• diagnozuje sytuację i potrzeby dziecka, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięte przemocą w rodzinie
• udziela kompleksowych informacji rodzicowi, opiekunowi prawnemu, faktycznemu lub osobie najbliższej o możliwościach uzyskania pomocy psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej oraz wsparcia rodziny, w tym o formach pomocy dzieciom świadczonych przez instytucje i podmioty w zakresie specjalistycznej pomocy na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie.
• prowadzi rozmowę z osobą, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, w warunkach gwarantujących swobodę wypowiedzi i poszanowanie godności tej osoby oraz zapewniających jej bezpieczeństwo.
4. W przypadku podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie wobec dziecka czynności podejmowane i realizowane w ramach procedury, zwane dalej działaniami, przeprowadza się w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego. 
5. Jeżeli osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie wobec dziecka, są rodzice, opiekunowie prawni lub faktyczni, działania z udziałem dziecka przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej w rozumieniu art. 115 § 11 Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r.Kodeks karny, zwanej dalej osobą najbliższą.
6. Działania z udziałem dziecka, co do którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięte przemocą w rodzinie, powinny być prowadzone w miarę możliwości w obecności psychologa.
7. Występowanie pojedynczego objawu nie jest dowodem na to, że dziecko jest krzywdzone. Jeśli jednak objawy się powtarzają bądź kilka występuje jednocześnie, możliwe, że mamy do czynienia z przemocą.
8. Wszystkie czynności podejmowane przez przedstawiciela oświaty w ramach procedury są dokumentowane. Dokumentacja może być przekazana organom ścigania prowadzącym postępowanie przygotowawcze.
9. Dyrektor przedszkola, nauczyciel oraz pedagog przedszkolny przeprowadzają rozmowę z rodzicami na temat podejrzeń o stosowaniu przemocy wobec dziecka. Uświadamiają potrzeby rozwojowe dziecka ( akceptacji, miłości, poszanowania godności itp. ) i konsekwencji w dalszym życiu dziecka w sytuacji braku ich zaspokojenia lub przeciwstawiania się im. Wskazuje regulacje prawne dotyczące powinności rodziców wobec dziecka i zasad postepowania przedszkola w sytuacji gdy nie nastąpi zmiana w złym traktowaniu dziecka przez rodziców. Z przeprowadzonej rozmowy sporządza się notatkę.
10. Powiadomienie jednostki organizacyjnej pomocy społecznej lub policji o konieczności podjęcia interwencji w rodzinie, w której stosowana jest przemoc fizyczna wobec dziecka w oparciu o procedurę „ Niebieska Karta” ( gdy dotychczas podjęte działania w przedszkolu nie odniosły skutku).
11. Powiadomienie sądu opiekuńczego o nadużywaniu władzy rodzicielskiej w stosunku do dziecka ( jw. ).
12. Złożenie doniesienia do prokuratury w sytuacji rażącego nadużycia władzy rodzicielskiej.
II. POMOC PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA
1. Objęcie pomocą psychologiczno – pedagogiczną w przedszkolu rodziny i dziecka będącego ofiarą przemocy fizycznej w rodzinie:
• Nauczyciel niezwłocznie powiadamia dyrektora o konieczności udzielenia dziecku pomocy psychologiczno – pedagogicznej.
• Dyrektor lub koordynator powołuje zespół ds. pomocy psychologiczno – pedagogicznej, który:
• dokonuje weryfikacji danych dostępnymi sposobami, np. wywiad terapeutyczny, badania psychologiczne, rozmowa z opiekunami prawnymi, wywiad w rodzinie, analiza wytworów dziecka.
• w uzasadnionym przypadku ( po potwierdzeniu się danych ), ustala formy, sposoby i okresy udzielania pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz opracowuje Plan Działań Wspierających;
• wspiera dziecko i jego rodzinę w czasie działań pomocowych.
• dokonuje okresowej wyspecjalizowanej oceny udzielanej pomocy.
2. Dyrektor ostatecznie ustala formy, sposoby i okresy udzielania pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz wymiar godzin.
3. Dyrektor zawiadamia na piśmie rodziców lub opiekunów prawnych o ustaleniach dotyczących pomocy.
4. Dyrektor powiadamia sąd rodzinny, prokuraturę rejonową lub policję o sytuacji dziecka.
5. Dyrektor monitoruje prawidłowość i skuteczność oddziaływań pomocowych.
6. Wskazanie możliwości wsparcia rodziny w prawidłowym wychowaniu dziecka przez instytucje realizujące działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie.
III. Zawiadomienie organów ścigania
Obowiązek taki powstaje z chwilą podjęcia uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa przemocy wobec dziecka. Należy o zdarzeniu zawiadomić policję lub sąd rodzinny właściwy według miejsca zamieszkania dziecka. Przedszkole jako podmiot zawiadamiający o popełnieniu przestępstwa jest informowane przez organ
ścigania o wszczęciu i zakończeniu zainicjowanego postępowania.
IV. Podstawowe informacje dla nauczyciela: jak rozpoznać, czy dziecko w rodzinie jest krzywdzone
1.Krzywdzenie psychiczne: upokarzanie, odrzucanie, izolowanie, ignorowanie, wyszydzanie, krytykowanie, terroryzowanie, zmuszanie do wysiłku przekraczającego jego możliwości, zastraszanie, grożenie dziecku. Dziecko doznające takiej przemocy zachowuje się nieadekwatnie do wieku, wykazuje zaburzenia jedzenia (niedojadanie, nadmierne objadanie się, wymioty), okalecza się, ma problemy ze snem i koszmary, odczuwa strach przed zaśnięciem.
2.Wykorzystywanie seksualne: dziecko wykorzystywane seksualnie jest nadmiernie rozbudzone, dużo mówi o seksie, unika kontaktu z dorosłymi, opisuje zachowanie osoby dorosłej wskazujące na to, że ta próbowała je uwieść. Dziecko takie jest przygnębione, wycofane, ma problemy z koncentracją uwagi, zaczyna zachowywać się agresywnie, ma trudności w relacjach z rówieśnikami, odmawia przebierania się w towarzystwie innych. Ma także problemy ze snem, przejawia dolegliwości bólowe intymnych części ciała, a także głowy i brzucha. Zdradza trudności np. z siedzeniem, chodzeniem, oddawaniem moczu, kału, ma częste infekcje dróg moczowo-płciowych, widoczne siniaki na klatce piersiowej, pośladkach, podbrzuszu, udach oraz otarcia, zaczerwienienia, stany zapalne skóry, a także krwawienia. Sygnałem ostrzegawczym jest również zbytnia erotyzacja dziecka oraz odgrywana przemoc seksualna, np. na lakach, zabawkach.
3.Zaniedbania bytowe, wychowawcze: zauważalne objawy u dziecka to w szczególności bardzo niska higiena osobista (dziecko jest brudne, cuchnie, ma brudne paznokcie i ubranie, widać ślady licznych ukąszeń, świerzb). Dziecko takie jest głodne, często choruje, jest zmęczone, apatyczne. Rodzice nie zwracają uwagi na potrzeby dziecka. Objawy zaniedbania dziecka w wieku przedszkolnym:
a)fizyczne: niski wzrost, małogłowie, dziecko jest zaniedbane i brudne,
b)rozwojowe: opóźniony rozwój mowy, ograniczony zakres uwagi, niedojrzałość społecznoemocjonalna, zaburzenia procesów poznawczych i zdolności uczenia się,
c)zachowanie: nadmierna pobudliwość, agresja, impulsywność, zaburzenia nerwicowe.
V. Podstawa prawna:
Ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U 2005 nr 180, poz. 1493 ze zm.); Rozporządzenie Rady Ministrów z 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz.U 2011 nr 209, poz. 1245); Ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U 1997 nr 88, poz. 553 ze zm.).

Procedura 11
Procedura postępowania w przypadku wystąpienia u dziecka objawów chorobowych
Opis procedury
1. Rodzice przyprowadzają do przedszkola dzieci zdrowe.
2. Dziecka chorego lub z podejrzeniem choroby nie należy przyprowadzać do przedszkola. Dzieci z wyraźnymi objawami chorobowymi (np. zakatarzone, przeziębione, kaszlące, z gorączką, wysypką, itp.) nie mogą przebywać w grupie z dziećmi zdrowymi.
3. W stanach infekcji, chorób skórnych, zakaźnych oraz po urazach ( złamania, zabiegi chirurgiczne, inne) dziecko nie może uczęszczać do przedszkola do czasu całkowitego wyleczenia.
4. Rodzice mają obowiązek zgłaszania wszelkich poważnych dolegliwości i chorób zakaźnych dziecka oraz udzielania nauczycielowi wyczerpujących informacji na ten temat.
5. Nauczyciele na bieżąco podają rodzicom informację o samopoczuciu dziecka lub zauważonych zmianach w zachowaniu w czasie pobytu w przedszkolu.
6. W czasie pobytu dziecka w przedszkolu, w przypadku zaobserwowania, wystąpienia lub zgłoszenia przez dziecko niepokojących objawów i złego samopoczucia, stanowiącego zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania samego dziecka oraz innych dzieci w przedszkolu ( m.in. uporczywy kaszel, uporczywy katar, wymioty, biegunka, ból brzucha, ból ucha, wysypka niewiadomego pochodzenia, podwyższona temperatura, urazy i inne) nauczyciel ma obowiązek powiadomienia telefonicznego rodzica/opiekuna prawnego oraz poinformowania dyrektora o stanie zdrowia dziecka.
7. Po otrzymaniu od nauczyciela lub dyrektora informacji o stanie zdrowia dziecka, rodzice są zobowiązani do niezwłocznego odebrania dziecka z przedszkola, ze wskazaniem konieczności konsultacji lekarskiej.
8. W sytuacji niemożności nawiązania kontaktu z rodzicami, nauczyciel lub dyrektor podejmują wszelkie dostępne czynności w celu nawiązania kontaktu z osobami upoważnionymi przez rodziców do odbioru dziecka.
9. W sytuacjach nagłych, gdy stan zdrowia dziecka wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej, nauczyciel, dyrektor są zobowiązani do zastosowania Procedury postępowania w przypadku zaistnienia wypadku dziecka, tj. w szczególności do podjęcia działań związanych z udzieleniem pomocy przedmedycznej w zakresie posiadanych umiejętności oraz wezwania Pogotowia Ratunkowego, a także zawiadomienia rodziców i dyrektora o zaistniałym zdarzeniu.
10. Po zakończeniu leczenia rodzice powinni przedłożyć w przedszkolu zaświadczenie wystawione przez właściwego lekarza lub oświadczenie potwierdzające zakończenie leczenia.
11. W przypadku wystąpienia u dziecka choroby zakaźnej przedszkole ma prawo żądać od rodziców przedłożenia, zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego zakończenie leczenia.
12. W przypadku stwierdzenia u dziecka alergii różnego typu rodzice są zobowiązani do przedłożenia zaświadczenia lekarskiego wskazującego rodzaj alergii.
13. W przedszkolu nie podaje się dzieciom żadnych leków – doustnych, wziewnych oraz w postaci zastrzyków, maści i żelu.
14. Przyprowadzenie dziecka do przedszkola jest równoznaczne z wyrażeniem zgody rodziców na udział dziecka we wszystkich zajęciach, spacerach i wycieczkach. Przedszkole, zgodnie z obowiązującym prawem, nie spełnia życzeń rodziców, aby dzieci po przebytych chorobach i dłuższej nieobecności nie wychodziły na powietrze i nie uczestniczyły w spacerach i zabawach w ogrodzie przedszkolnym ( nie ma możliwości pozostawienia dziecka lub części grupy w sali).
15. Pomieszczenia przedszkola, w których odbywają się zajęcia, wietrzy się dokładnie w czasie nieobecności dzieci, a w razie potrzeby także w czasie zajęć.
16. Ubiór dziecka oraz obuwie zmienne, powinny być wygodne, praktyczne, bezpieczne oraz dostosowane do warunków atmosferycznych, w tym umożliwiające codzienny pobyt dziecka na powietrzu. Wskazane jest, szczególnie w grupach młodszych, pozostawienie przez rodziców w szatni zapasowych części garderoby.
17. Zabrania się ubierania dzieciom szelek, pasków z metalowymi klamrami oraz wartościowej biżuterii, w tym łańcuszków i bransoletek.
18. W trosce o zdrowie i bezpieczeństwo wszystkich wychowanków przedszkola, Rodzice i personel placówki są zobligowani do współpracy oraz wzajemnego poszanowania praw i obowiązków wszystkich podmiotów niniejszej procedury.

Procedura 12
Postępowanie w przypadku stwierdzenia wszawicy w przedszkolu
Opis procedury
Zgoda rodziców na objęcie dziecka opieką (w tym również opieką zdrowotną przez osobę kompetentną upoważnioną przez dyrektora przedszkola) jest równoznaczna z wyrażeniem zgody na dokonanie w przypadku uzasadnionym przeglądu czystości skóry głowy dziecka. 
1. Dyrektor przedszkola zarządza dokonanie przez wychowawców kontroli czystości skóry głowy wszystkich dzieci w grupie z zachowaniem zasady intymności. Kontrola może zostać również przeprowadzona z inicjatywy nauczyciela.
2. Osoby kontrolujące niezwłocznie przekazują dyrektorowi informacje o wynikach kontroli czystości i skali zjawiska. 
3. Osoba upoważniona przez dyrektora (wychowawca) zawiadamia rodziców dzieci, 
u których stwierdzono wszawicę o konieczności podjęcia niezwłocznie zabiegów higienicznych skóry głowy. W razie potrzeby instruuje rodziców o sposobie działań, informuje też o konieczności poddania się kuracji wszystkich domowników i monitoruje skuteczność działań, jednocześnie informuje dyrektora przedszkola o wynikach kontroli i skali zjawiska.
4. Dyrektor lub upoważniona osoba (nauczyciel) informuje wszystkich rodziców 
o stwierdzeniu wszawicy w grupie dzieci, z zaleceniem codziennej kontroli czystości głowy dziecka oraz czystości głów domowników.
5. W przypadku, gdy rodzice zgłoszą trudności w przeprowadzeniu kuracji (np. brak środków na zakup preparatu), dyrektor przedszkola we współpracy z ośrodkiem pomocy społecznej, udzielają rodzicom lub opiekunom niezbędnej pomocy.
6. Osoba upoważniona (wychowawca) po upływie 7 -10 dni kontroluje stan czystości skóry głowy dzieci po przeprowadzonych zabiegach higienicznych przez rodziców.
7. W sytuacji stwierdzenia nieskuteczności zalecanych działań, wychowawca zawiadamia o tym dyrektora przedszkola w celu podjęcia bardziej radykalnych kroków (zawiadomienie ośrodka pomocy społecznej o konieczności wzmożenia nadzoru nad realizacją funkcji opiekuńczych przez rodziców dziecka oraz udzielenia potrzebnego wsparcia).
8. Z przeprowadzonej kontroli czystości sporządza się protokół.

Procedura 13
Procedura postępowania w przypadku zagrożenia wymagającego przeprowadzenia ewakuacji
Opis procedury:
I. Podstawy uruchomienia procedury:
1. Pożar (gdy nieskuteczna jest likwidacja pożaru podręcznymi środkami).
2. Zamach terrorystyczny (otrzymanie informacji o podłożeniu ładunku wybuchowego lub innego środka niebezpiecznego).
3. Zagrożenie NSCH (jeżeli czas dojścia skażonego obłoku powietrza jest większy niż 15 minut).
4. Zagrożenie katastrofą budowlaną.
5. Zagrożenie wybuchem gazu spowodowane awarią instalacji gazowej.
II. Sposób ogłoszenia alarmu – sygnały alarmowe
1. W sytuacji wystąpienia zagrożenia decyzję o przeprowadzeniu ewakuacji dzieci i mienia oraz sposobie działania podejmuje Dyrektor , a w razie jego nieobecności osoba upoważniona lub wyznaczona.
2. Za bezpieczeństwo przeprowadzenia ewakuacji dzieci odpowiedzialny jest Dyrektor, który jednocześnie nią kieruje, a w czasie jego nieobecności osoba upoważniona.
3. Ewakuację na wypadek pożaru lub innego niebezpieczeństwa należy prowadzić w następujących etapach:
• ogłoszenie alarmu o pożarze lub innym niebezpieczeństwie przy użyciu
komunikatu dzwonkiem alarmowym i hasłem : UWAGA! PALI SIĘ!
• Zaalarmować straż pożarną.
• Przystąpić do ewakuacji dzieci zgodnie z planem ewakuacji.
• Przystąpić do gaszenia pożaru przy użyciu podręcznego sprzętu gaśniczego (gaśnice, koce gaśnicze)
4. Na terenie przedszkola muszą być wyznaczone osoby odpowiedzialne za ewakuację i posiadać ukończone szkolenie z tego zakresu.
5. Obowiązkiem nauczyciela jest bezpieczne wyprowadzenie dzieci:
• nauczyciel wyprowadza dzieci z pomieszczeń ustalonymi drogami ewakuacyjnymi;
• nakazuje dzieciom poruszać się w szeregu trzymając się za ręce, a sam idzie na początku trzymając pierwsze dziecko za rękę, na końcu wychodzi woźna, która sprawdza czy wszystkie dzieci opuściły miejsce zdarzenia;
• nauczyciel wyprowadza dzieci w bezpieczne miejsce wyznaczone do ewakuacji.